Κίνητρα στους καταναλωτές για την επισκευή ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών συσκευών, αντί της αγοράς νέων, όπως κουπόνια και επιδοτήσεις και υποχρέωση στους κατασκευαστές να επισκευάζουν τα προϊόντα σε λογικές τιμές και σε εύλογο χρόνο μετά τη λήξη της νόμιμης εγγύησης προβλέπει το “δικαίωμα στην επισκευή”, που εισάγει η Ευρώπη.
Το νέο θεσμικό πλαίσιο, που πέρασε χθες από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με 584 ψήφους υπέρ, 3 κατά και 14 αποχές μετά από πολυετή ζύμωση, θα εφαρμοστεί μια διετία μετά από την ψήφισή του και από το Συμβούλιο, με τα κράτη-μέλη να έχουν αυτό το διάστημα στη διάθεσή τους, ώστε να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. “Η νέα νομοθεσία επεκτείνει την περίοδο εγγύησης κατά 12 μήνες όταν επισκευάζεται κάτι, παρέχει καλύτερη πρόσβαση σε ανταλλακτικά και εξασφαλίζει ευκολότερη, φθηνότερη και ταχύτερη επιδιόρθωση των προϊόντων”, σχολίασε ο εισηγητής της Οδηγίας René Repasi (Σοσιαλιστές, Γερμανία).
Οι νέοι κανόνες υποχρεώνουν τους κατασκευαστές να προσφέρουν γρήγορες και οικονομικά συμφέρουσες υπηρεσίες επισκευής και να ενημερώνουν τους καταναλωτές για το σχετικό δικαίωμά τους. Κάθε φορά που ένα αγαθό θα επισκευάζεται εντός της περιόδου εγγύησης του, η εγγύηση αυτή θα παρατείνεται για έναν επιπλέον χρόνο, στοιχείο που ενθαρρύνει τους καταναλωτές να επιλέγουν την επισκευή αντί της αντικατάστασης.
Ποια προϊόντα αφορά
Μετά τη λήξη της νομικά κατοχυρωμένης εγγύησης, ο κατασκευαστής θα εξακολουθεί να υποχρεούται να επισκευάζει ορισμένες κοινές οικιακές συσκευές, που είναι ήδη τεχνικά επισκευάσιμες βάσει ευρωπαϊκού δικαίου, όπως τα πλυντήρια ρούχων, οι ηλεκτρικές σκούπες, ακόμη και τα έξυπνα τηλέφωνα.
Σε αυτόν τον κατάλογο ενδέχεται να προστεθούν στο μέλλον και άλλες κατηγορίες προϊόντων. Οι καταναλωτές θα έχουν, επίσης, το δικαίωμα να ζητούν δανεική συσκευή για όσο διάστημα επισκευάζεται η δική τους ή αν δεν αυτή μπορεί να επισκευαστεί, θα μπορούν εναλλακτικά να επιλέγουν να αποκτήσουν ένα ανακατασκευασμένο προϊόν.
Οι καταναλωτές θα μπορούν να πληροφορούνται σε ειδικό έντυπο την τιμή και τον απαιτούμενο χρόνο για κάθε υπηρεσία επισκευής ανάλογα με τη βλάβη που διαπιστώθηκε, ώστε να μπορούν να αξιολογούν και να συγκρίνουν τις εν λόγω υπηρεσίες.
Για να γίνουν πιο εύκολες οι διαδικασίες επισκευής, θα δημιουργηθεί μια ευρωπαϊκή διαδικτυακή πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι καταναλωτές θα μπορούν να βρίσκουν καταστήματα υπηρεσιών επισκευής, πώλησης ανακατασκευασμένων προϊόντων, αγοράς ελαττωματικών προϊόντων και τοπικές πρωτοβουλίες, όπως κοινοτικά εργαστήρια επισκευών ή “repair café”.
Κίνητρα για επισκευές
Στόχος των νέων κανόνων είναι να ενισχυθεί η αγορά των επισκευών στην Ε.Ε. και να μειωθεί το κόστος για τους καταναλωτές. Οι κατασκευαστές θα υποχρεούνται να προσφέρουν ανταλλακτικά και εργαλεία σε λογικές τιμές και θα απαγορεύεται να χρησιμοποιούν συμβατικές ρήτρες, υλικό και λογισμικό, που εμποδίζουν τις επισκευές.
Ειδικότερα, δεν θα μπορούν να εμποδίζουν τη χρήση μεταχειρισμένων ανταλλακτικών ή ανταλλακτικών τρισδιάστατης εκτύπωσης από ανεξάρτητους επισκευαστές, ούτε θα μπορούν να αρνούνται την επισκευή ενός προϊόντος αποκλειστικά για οικονομικούς λόγους ή επειδή το προϊόν έχει επισκευαστεί προηγουμένως από κάποιον άλλο.
Για να γίνουν πιο προσιτές οι επισκευές, κάθε κράτος-μέλος θα πρέπει να εφαρμόσει τουλάχιστον ένα μέτρο, που θα τις προωθεί. Τέτοια μέτρα είναι, για παράδειγμα, η διάθεση κουπονιών και επιδοτήσεων για επισκευές, η διεξαγωγή ενημερωτικών εκστρατειών, η παροχή μαθημάτων επισκευής και η στήριξη σε τοπικές πρωτοβουλίες για την επισκευή αγαθών.
