Παρόλο που έχει λιγότερο από 10 χρόνια παρουσίας στα ελληνικά νερά, το λεοντόψαρο έχει πλήρως εγκατασταθεί στα παράκτια οικοσυστήματα της Κρήτης και ανταγωνίζεται τα τοπικά είδη.
Προς το τέλος του 2024 αναμένονται τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΘΑΒΒΥΚ για τις επιπτώσεις του λεοντόψαρου στα οικοσυστήματα της Κρήτης. Παρά τη σύντομη παρουσία του, το λεοντόψαρο έχει προσαρμοστεί γρήγορα, γίνοντας ένα από τα κυρίαρχα είδη στα παράκτια οικοσυστήματα του Νότιου Αιγαίου. Η έλλειψη εξειδικευμένων θηρευτών στο νέο περιβάλλον, σε συνδυασμό με την αντοχή του στα παράσιτα και την αποτελεσματικότητά του στο κυνήγι, έχουν καθιστά την εισβολή του λεοντόψαρου επιτυχημένη στη Μεσόγειο.
Φωτογραφία 1. Παρόλο που μετράει λιγότερα από 10 χρόνια παρουσίας στα ελληνικά νερά, το εισβλητικό λεοντόψαρο (Pterois miles) έχει πλήρως εγκατασταθεί στα παράκτια οικοσυστήματα της Κρήτης και ανταγωνίζεται τοπικά είδη (φωτογραφία: Δρ. Θάνος Νταϊλιάνης ΙΘΑΒΒΥΚ-ΕΛΚΕΘΕ).
Η θήρευση αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την επιβίωση των ειδών, και μια νέα συνεργασία μεταξύ του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ) και του Πανεπιστημίου και Ερευνητικού Κέντρου του Βάχνιγκεν (Wageningen University & Research, WUR, Ολλανδία) αποσκοπεί στη διερεύνηση της διατροφικής συμπεριφοράς του λεοντόψαρου και στην αξιολόγηση των επιπτώσεών του στα γηγενή οικοσυστήματα. Το λεοντόψαρο τρέφεται με ιχθυδία, χρησιμοποιώντας μια αποτελεσματική στρατηγική θήρευσης. Τα πειράματα στο εργαστήριο και στο πεδίο έχουν ως στόχο την καταγραφή και εκτίμηση της συμπεριφοράς του κατά τη θήρευση, λαμβάνοντας υπόψη την παροχή κάλυψης και φυσικού καμουφλάζ από τις βιοκοινότητες των υφάλων. Επί του παρόντος, λεοντόψαρα που έχουν συλλεχθεί από τις ακτές της Κρήτης χρησιμοποιούνται σε πειράματα συμπεριφοράς στο Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας και Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΑΒΒΥΚ) για την εκτίμηση της θήρευσης σε πειραματικά περιβάλλοντα.
Φωτογραφία 2. Στη μικτή ερευνητική ομάδα συμμετέχουν επιστήμονες και φοιτητές από την Ολλανδία και την Ελλάδα και τα πειράματα συμπεριφοράς πραγματοποιούνται στις εγκαταστάσεις του ΙΘΑΒΒΥΚ του ΕΛΚΕΘΕ.
Το δεύτερο μέρος της έρευνας επικεντρώνεται στις επιπτώσεις του λεοντόψαρου στους τοπικούς ιχθυοπληθυσμούς. Η επιλεκτική τροφική συμπεριφορά του λεοντόψαρου επηρεάζει τα θηράματα μικρού μεγέθους, με δυνητική μείωση των νεαρών ψαριών και ανταγωνισμό με άλλους θηρευτές. Ένα πείραμα αφαίρεσης του λεοντόψαρου θα πραγματοποιηθεί στις Αστερούσες, στη Νότια Κρήτη, με εκτίμηση της ιχθυοπληθυσμιακής ποικιλότητας πριν και μετά την αφαίρεση. Η ανάλυση γίνεται από καταδύσεις επιστημόνων του ΙΘΑΒΒΥΚ και του WUR, συμπληρούμενη με περιβαλλοντικό DNA για αξιολόγηση της βιοποικιλότητας μέσω μοριακής ανάλυσης του βιολογικού ίχνους σε δείγματα νερού.
Φωτογραφία 3. Μέλος της ερευνητικής ομάδας καταγράφει πληθυσμούς λεοντόψαρου στο υποθαλάσσιο περιβάλλον της Νότιας Κρήτης (φωτογραφία: Davide Bottacini, WUR).
Τα αποτελέσματα της έρευνας αναμένεται να είναι διαθέσιμα προς το τέλος του 2024 και αναμένεται να ενισχύσουν τη διεθνή επιστημονική κοινότητα σχετικά με τις επιπτώσεις της εισβολής του λεοντόψαρου στα Μεσογειακά οικοσυστήματα. Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας, Βιοτεχνολογίας & Υδατοκαλλιεργειών (ΙΘΑΒΒΥΚ) συμμετέχει στην έρευνα, παρέχοντας ειδικευμένο προσωπικό και εγκαταστάσεις για πειράματα στα ενυδρεία. Τα αποτελέσματα αναμένεται να εμπλουτίσουν τη γνώση για τις επιπτώσεις της εισβολής αυτής και να συμβάλουν στον σχεδιασμό κατάλληλων μέτρων διαχείρισης.
Η έρευνα υλοποιείται από τον υποψήφιο διδάκτορα του WUR, Davide Bottacini, με τη συνεργασία του υποψηφίου διδάκτορα του ΕΛΚΕΘΕ, Γρηγόρη Σκουραδάκη. Η επίβλεψη της έρευνας είναι υπό τον Καθηγητή Dr. Alexander Kotrschal (WUR) και τον Δρ. Θάνο Νταϊλιάνη (ΕΛΚΕΘΕ). Η έρευνα περιλαμβάνει φοιτητές και τεχνικό προσωπικό από τα δύο ιδρύματα.
Το ΙΘΑΒΒΥΚ, μέλος του ΕΛΚΕΘΕ, εδρεύει στο Ηράκλειο, Κρήτης, και είναι εξειδικευμένο στην θαλάσσια βιοποικιλότητα, γενετική, και υδατοκαλλιέργειες.
cretalive.gr