Αγώνας δρόμου για να καταβληθούν εντός του έτους οι ενισχύσεις προς χιλιάδες δικαιούχους. Σε καθεστώς «παγώματος» τίθενται αγροτικές επιδοτήσεις συνολικού ύψους 330 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με πληροφορίες της Realnews, με τους ελέγχους να στρέφονται πλέον στα προγράμματα βιολογικής μελισσοκομίας και κτηνοτροφίας, τα οποία παρουσιάζουν εντυπωσιακές υπερβάσεις προϋπολογισμών και σοβαρές ενδείξεις παρατυπιών.
Οι σημαντικές καθυστερήσεις που παρατηρούνται στις πληρωμές των αγροτικών ενισχύσεων από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι οποίες όπως φαίνεται θα συνεχιστούν, είναι συνέπεια των σαρωτικών ελέγχων που πραγματοποιούνται αυτή την περίοδο από τις ελληνικές και ευρωπαϊκές Αρχές για τις παράνομες ενισχύσεις, αλλά και των συνεχών διασταυρώσεων που πραγματοποιούνται από στελέχη του οργανισμού.
Η εικόνα στα γραφεία του ΟΠΕΚΕΠΕ περιγράφεται ως αποκαρδιωτική, με τον οργανισμό να θυμίζει… επιχειρησιακό κέντρο ελέγχων. Οι επιτροπές περνούν από κόσκινο χιλιάδες αιτήσεις, ενώ βρίσκονται σε εξέλιξη ψηφιακές διασταυρώσεις, επιτόπιες επαληθεύσεις και εισαγγελικές παραγγελίες. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διαμηνύσει στην ελληνική κυβέρνηση ότι χωρίς τεκμηριωμένο και αξιόπιστο σύστημα ελέγχου η χώρα διακινδυνεύει με περαιτέρω δημοσιονομικές διορθώσεις, δηλαδή με διοικητικά πρόστιμα, την ώρα που το πρόστιμο για την τμηματική επιστροφή των 415 εκατ. ευρώ μέσω παρακράτησης κονδυλίων από τα επόμενα πακέτα επιδοτήσεων έχει δρομολογηθεί.
Υπό αυτό το πρίσμα, η αναστολή των ενισχύσεων θεωρείται αναγκαία, προκειμένου να διασφαλιστεί η ακεραιότητα του συστήματος, με την κυβέρνηση να δηλώνει αποφασισμένη να καθαρίσει το τοπίο και να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη των ευρωπαϊκών θεσμών. Παράλληλα, όμως, οι αξιωματούχοι του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αποδύονται σε έναν πραγματικό αγώνα δρόμου, ώστε οι χιλιάδες αγρότες και κτηνοτρόφοι να λάβουν όλες τις ενισχύσεις μέχρι το τέλος του 2025.
«Υπάρχουν δράσεις που ευελπιστούμε ότι θα πληρωθούν έως το τέλος του καλοκαιριού, ωστόσο υπάρχουν και πληρωμές όπως τα προγράμματα των βιολογικών που θα πάνε αρκετά πίσω. Ευελπιστούμε ότι όλες οι πληρωμές θα έχουν ολοκληρωθεί εντός του έτους», υπογραμμίζουν στελέχη του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Ποιοι επηρεάζονται
Ως δυσεπίλυτος γρίφος θεωρείται το πρόγραμμα βιολογικής μελισσοκομίας, στο οποίο η υπερκάλυψη του προϋπολογισμού (έως και εννέα φορές πάνω από τα διαθέσιμα κονδύλια) σήμανε συναγερμό. Αντίστοιχα, στη βιολογική κτηνοτροφία οι εκτάσεις και τα ζώα που δηλώθηκαν ξεπερνούν κατά πολύ τα πραγματικά δεδομένα, οδηγώντας τους ελεγκτικούς μηχανισμούς και την ειδική ομάδα ανάκτησης που έχει συσταθεί (κατ’ εντολή του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη) να εστιάσουν σε πιθανές διογκωμένες ή ακόμα και εντελώς επινοημένες δηλώσεις.
Ωστόσο, το «πάγωμα» πληρωμών δεν περιορίζεται μόνο στα φετινά βιολογικά προγράμματα. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, έχουν επηρεαστεί και άλλες δράσεις, όπως είναι μεταξύ άλλων οι συνδεδεμένες ενισχύσεις, τα οικολογικά σχήματα (eco-schemes), η φετινή βιολογική γεωργία (αν και έχει ελεγχθεί η φερεγγυότητα των δηλώσεων που έχουν υποβληθεί), τα βιολογικά προγράμματα του 2022, το λεγόμενο πρόγραμμα «Κομφούζιο» (παρεμπόδιση εντομολογικών εχθρών), αλλά και οι αποζημιώσεις μικρών νησιών του Αιγαίου.
Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι χιλιάδες παραγωγοί σε όλη τη χώρα, ακόμη και όσοι δεν έχουν καμία σχέση με παρατυπίες, μένουν προσωρινά απλήρωτοι, με τις οικονομικές υποχρεώσεις να «τρέχουν». Όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν στη Realnews παράγοντες του αγροτικού κλάδου: «Αυτό που ζητάμε είναι τουλάχιστον μερική εκταμίευση για όσες περιπτώσεις είναι απολύτως διασταυρωμένες».
Από την άλλη πλευρά, στελέχη του αρμόδιου υπουργείου κάνουν λόγο για «αναγκαίο ηλεκτροσόκ» στο σύστημα ενισχύσεων, παραδεχόμενα ότι το σύστημα είχε αδυναμίες που εκμεταλλεύτηκαν επιτήδειοι, ωστόσο, όπως ξεκαθαρίζουν, οι πραγματικοί παραγωγοί δεν θα αδικηθούν. Άλλωστε, το νέο δόγμα της κυβέρνησης είναι: «Πρώτα έλεγχοι, μετά πληρωμές», με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστα Τσιάρα, να έχει δηλώσει αρκετές φορές μέσα στο τελευταίο διάστημα πως «βλέποντας τις δηλώσεις που γίνονταν για τη βιολογική κτηνοτροφία ή για τη βιολογική μελισσοκομία, προσωπικά δεν πρόκειται να υιοθετήσω τον τρόπο με τον οποίο δίνονταν οι επιδοτήσεις. Είναι αδύνατον να γίνει αυτό. Πάμε σε μια λογική εκτίμησης με αντικειμενικά κριτήρια».
Με φόντο την… Κρήτη
Εντύπωση προκαλούν και τα νέα στοιχεία από τους ελέγχους που είναι σε εξέλιξη. Σύμφωνα με τα τελευταία ευρήματα, στη βιολογική κτηνοτροφία, η περιοχή της Κρήτης εμφανίζεται να έχει τα περισσότερα βιολογικά βοσκοτόπια από όλη την Ελλάδα. Με βάση τις δηλώσεις που έκαναν οι κτηνοτρόφοι στο νέο πρόγραμμα βιολογικής κτηνοτροφίας, μόνο στην Κρήτη δηλώθηκαν 930.000 στρέμματα βιολογικής παραγωγής, όταν σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα δηλώθηκαν 810.795 στρέμματα.
Αναλυτικά, οι βιολογικές αιτήσεις που κατατέθηκαν ανά περιφέρεια ήταν 930.000 στρέμματα στην Κρήτη, 170.796 στρέμματα στη δυτική Ελλάδα, 170.733 στρέμματα στη Θεσσαλία, 120.602 στρέμματα στην Ηπειρο, 63.750 στρέμματα στο Βόρειο Αιγαίο, 55.160 στρέμματα στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, 54.890 στρέμματα στη Δυτική Μακεδονία, 43.880 στρέμματα στην Κεντρική Μακεδονία, 38.910 στρέμματα στο Νότιο Αιγαίο, 33.450 στρέμματα στην Πελοπόννησο, 32.330 στρέμματα στη Στερεά Ελλάδα, 13.120 στρέμματα στα Ιόνια Νησιά και 1.150 στρέμματα στην Αττική.
Κατασχέθηκε η βάση δεδομένων
Στα χέρια του ελληνικού FBI βρίσκεται εδώ και λίγες ημέρες ολόκληρη η βάση δεδομένων του ΟΠΕΚΕΠΕ με το σύνολο των ΑΦΜ που έχουν λάβει επιδοτήσεις, νόμιμες ή παράνομες, μετά την έφοδο στο κτίριο του οργανισμού. Στόχος των αστυνομικών είναι ο εντοπισμός των προσώπων που έλαβαν επιδοτήσεις τις οποίες δεν δικαιούνταν, ένα έργο δύσκολο και χρονοβόρο.
Η διερεύνηση θα ξεκινήσει από τα μεγάλα χρηματικά ποσά που δόθηκαν σε ΑΦΜ οι οποίοι πλέον είναι ανενεργοί όσον αφορά την αγροτική και την κτηνοτροφική δραστηριότητα, καθώς αυτοί ανήκουν σε ανθρώπους που είχαν κάνει έναρξη εντελώς διαφορετικού επαγγέλματος από αυτό του αγρότη η του κτηνοτρόφου.
Ακολούθως, θα προχωρήσουν στις πιο σύνθετες περιπτώσεις, ανάμεσά τους και η ενοικίαση βοσκοτόπων, ακόμα και σε σχεδόν άγονα νησιά των Κυκλάδων.
