Σε αχαρτογράφητα υψηλά συνεχίζουν να κινούνται οι τιμές στο ελαιόλαδο από το χωράφι έως το ράφι, με το τοπίο στην αγορά – όπως φαίνεται – να μην ξεκαθαρίζει το επόμενο διάστημα, καθώς άγνωστο παραμένει ακόμα, πού θα σταματήσει αυτό το απίστευτο ράλι, που ξεκίνησε ένα χρόνο πριν.
Χαρακτηριστικό είναι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat το Δεκέμβριο 2023, η τιμή του ελαιολάδου αυξήθηκε στην Ελλάδα κατά 58,5%, ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο η αντίστοιχη αύξηση για το 2023 έφτασε στο 54%.
Ο κλάδος του ελαιόλαδου αντιμετωπίζει πρωτοφανείς προκλήσεις από το στάδιο της παραγωγής με τις μειωμένες συγκομιδές στις κύριες παραγωγικές χώρες (Ελλάδα, Ισπανία και Ιταλία), την εκτόξευση των τιμών, τις δυσοίωνες προβλέψεις για ελλείψεις αλλά και την εκτιμώμενη μείωση της κατανάλωσης.
Υπό το πρίσμα των παραπάνω προκλήσεων, αλλά και την στάση αναμονής που κρατούν έως τώρα οι παραγωγοί, οι οποίοι με δυσκολία διαθέτουν προς πώληση μεγάλες ποσότητες αναμένοντας περαιτέρω αύξηση της τιμής, το μέλλον προδιαγράφεται περίπλοκο και σύνθετο.
Την ίδια στιγμή και ενώ η συγκομιδή φτάνει προς το τέλος της, φαίνεται ότι επιβεβαιώνονται οι δυσοίωνες προβλέψεις ότι τελικά η ελληνική παραγωγή θα κινηθεί σε χαμηλά επίπεδα, πολύ κάτω των αρχικών προβλέψεων των 160.000 τόνων.
Πώς κινούνται οι τιμές παραγωγού στις κύριες χώρες
Σε πρωτόγνωρα επίπεδα συνεχίζουν να κινούνται οι τιμές παραγωγού τόσο σε Ελλάδα όσο και στην Ισπανία και την Ιταλία, καταρρίπτοντας συνεχώς το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Ειδικότερα, σύμφωνα το δελτίο τιμών, που έχει επεξεργαστεί ο ΣΕΔΗΚ, τα επίπεδα των τιμών παραγωγού για τα έξτρα παρθένα, διεθνώς, διαμορφώθηκαν ως εξής:
Στην Ελλάδα οι τιμές του έξτρα αυτή την εβδομάδα αυξήθηκαν γενικά και στις 16/1/24 διαμορφώθηκαν ως εξής:
-Στην Κρήτη διατηρήθηκαν μεταξύ 8,60 – 9,20 ευρώ /κιλό, ενώ στην Πελοπόννησο αυξήθηκαν οι ελάχιστες και κυμάνθηκαν μεταξύ 9,00 – 9,35 ευρώ/κιλό. Στα νησιά (Κέρκυρα) αυξήθηκαν στα 9,50 ευρώ/κιλό
Στην Ισπανία οι ελάχιστες και μέγιστες τιμές του έξτρα παρθένου αυξήθηκαν και κυμάνθηκαν μεταξύ 8,81 – 9,75 ευρώ/κιλό, ενώ στην Ιταλία οι τιμές αυξήθηκαν ελαφρά οι ελάχιστες και κυμάνθηκαν μεταξύ 9,00 – 12 ευρώ/κιλό. Στην Τυνησία οι τιμές παραμένουν στα 7,88 ευρώ/κιλό.
Πρωτόγνωρες προκλήσεις
«Η αγορά ελαιολάδου έχει υποστεί μια αξιοσημείωτη αύξηση των τιμών», επισημαίνει στην τελευταία ανάλυση των δεδομένων για τις τιμές εμπορευμάτων η Mintec Analytics. Λαμβάνοντας ως σημείο αναφοράς την τιμή για το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο από την Ανδαλουσία, το οποίο ξεπέρασε το προηγούμενο ρεκόρ των 8,5 ευρώ/κιλό, μετά την πτώση το Νοέμβριο του 2023 στα 7,80 ευρώ/κιλό, εκτοξεύτηκε στα 9,20 ευρώ/κιλό (στις 5 Ιανουαρίου 2024).
Αυτή η κλιμάκωση της τιμής αποδίδεται εν μέρει στις χαμηλές εκτιμήσεις παραγωγής σε σημαντικές χώρες παραγωγής, όπως η Ισπανία, η Ιταλία και η Ελλάδα. Σύμφωνα με την ανάλυση της Mintec, οι αρχικές εκτιμήσεις από τους παράγοντες της αγοράς, προέβλεπαν για την Ιταλία παραγωγή που θα άγγιζε τους 290.000 τόνους για την περίοδο εμπορίας 2023/24. Η παραγωγή αυτή είναι σημαντικά χαμηλότερη από τον μέσο όρο των τελευταίων πέντε ετών – μια μείωση που συνδέεται με τις συνεχείς συνθήκες ξηρασίας.
Αντίστοιχα, η Ελλάδα αντιμετωπίζει παρόμοιες προκλήσεις και οι γνώστες του κλάδου ανέμεναν περίπου 160.000 τόνους παραγωγής το 2023/24 από 340.000 τόνους το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, οι πρόσφατες αναθεωρήσεις δείχνουν μια πιο ζοφερή εικόνα, προβλέποντας ότι η Ελλάδα θα παράγει ενδεχομένως 120.000 τόνους και η Ιταλία 250.000 τόνους ελαιολάδου – μια σημαντική μείωση, που έρχεται να προστεθεί στην ήδη χαμηλή παραγωγή.
Οι αρχικές ισπανικές εκτιμήσεις για την παραγωγή ελαιολάδου έκαναν λόγο για περίπου 750.000 τόνους. Όμως, οι νεότερες προβλέψεις από τους εκπροσώπους του κλάδου, προβλέπουν τώρα ότι η παραγωγή θα φτάσει τους 700.000 τόνους. Παρά το γεγονός ότι ξεπέρασε τους 630.000 τόνους της περασμένης περιόδου, οι παράγοντες του κλάδου προειδοποιούν για την απουσία αποθεμάτων από την παλιά σοδειά.
Πάντως, σύμφωνα με τους αναλυτές, αν και οι παραγωγοί είχαν αναβάλει τις πωλήσεις τον Δεκέμβριο του 2023, περιμένοντας περαιτέρω αυξήσεις των τιμών το νέο έτος, αυτή την περίοδο «παραμένει αβέβαιο αν θα καλυφθούν οι απαιτήσεις της αγοράς».
