Κείμενο: Γεώργιος Σαρρής
Η έλευση του νέου έτους φέρνει στη ζωή όλων μας και τα νέα χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος. Καθένα από τα τέσσερα διαφορετικά χρώματα (μπλε, πορτοκαλί, πράσινο και κίτρινο) στα τιμολόγια θα πουλάει και σε διαφορετική τιμή την κιλοβατώρα, με τον καταναλωτή να καλείται να επιλέξει ποιο επιθυμεί.
Για να το κάνει αυτό θα πρέπει να γνωρίζει, όμως, ποιο είναι αυτό που τον συμφέρει περισσότερο, ιδίως τώρα που σταματούν οι κρατικές ενισχύσεις επιδότησης του ρεύματος, οι οποίες -να θυμίσουμε πως- είχαν ξεκινήσει όταν ξέσπασε η ενεργειακή κρίση και είδαμε τους λογαριασμούς μας να φτάνουν στα ύψη λόγω ενεργοποίησης της πολυσυζητημένης «ρήτρας αναπροσαρμογής», που εφάρμοσαν οι εταιρείες και μέχρι τότε δεν της είχαμε δώσει καμία σημασία.
Από τη στιγμή που οι κρατικές ενισχύσεις κόβονται, την Πρωτοχρονιά του 2024 οι κατηγορίες τιμολογίων γίνονται πλέον τέσσερις (σ.σ. κάποια στιγμή είχαν φτάσει να είναι περίπου… εκατόν τριάντα). Με αυτό τον τρόπο οι επιλογές είναι μικρότερες, αλλά και πάλι πρέπει να τις ξέρουμε καλά, προκειμένου να πάρουμε απόφαση για το χρωματιστό τιμολόγιο που θα διαλέξουμε.
Όπως έχει αναφέρει το αρμόδιο υπουργείο, το μπλε θα είναι το σταθερό τιμολόγιο, το πορτοκαλί το δυναμικό, το πράσινο το ειδικό και το κίτρινο το κυμαινόμενο. Και πάλι, όμως, αυτό από μόνο του δεν μας λέει και πολλά – δεν μας βοηθά να αποφασίσουμε ποιο θα έχουμε, οπότε πάμε τα δούμε αναλυτικότερα με όσο γίνεται πιο απλά και κατανοητά λόγια.
Τι σημαίνει το μπλε (σταθερό) τιμολόγιο και ποιους συμφέρει
Εάν είμαστε οικιακοί καταναλωτές, το αφήνουμε στην άκρη, γιατί η τιμή του είναι μεν σταθερή για έναν χρόνο και δεν πρόκειται ν’ αλλάξει, εάν υπάρξουν διακυμάνσεις, ούτε προς τα πάνω ούτε προς τα κάτω, αλλά είναι εξαρχής πανάκριβο. Εξυπηρετεί ως επί το πλείστον μεγάλες επιχειρήσεις, που δε θέλουν να λαμβάνουν αχρείαστα ρίσκα. Ένα νοικοκυριό, όμως, γιατί να συμφωνήσει να πληρώσει εξαρχής πανάκριβα την κιλοβατώρα; Μπορεί να συμφέρει, επίσης, μόνο όσους οικιακούς καταναλωτές διαθέτουν ένα εξοχικό σπίτι, που το επισκέπτονται μια στο τόσο και έχουν χαμηλή κατανάλωση σε αυτό. Εάν έχουν υψηλή, απορρίπτεται με μιας.
Τα χαρακτηριστικά του μπλε τιμολογίου είναι τα εξής:
- Παρέχει, όπως αναφέραμε, σταθερή χρέωση της κιλοβατώρας (KWh) για όλο τον χρόνο της σύμβασης.
- Δεν επηρεάζεται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις αγοράς του ρεύματος.
- Έχει την υψηλότερη χρέωση κιλοβατώρας απ’ όλους τους τύπους τιμολογίων.
- Επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης, εάν κάποιος αποφασίσει να φύγει
Τι σημαίνει το πορτοκαλί (δυναμικό) τιμολόγιο και ποιους συμφέρει
Ακούγεται καλό, αλλά απευθύνεται μονάχα σε όσους διαθέτουν έξυπνο μετρητή. Οι περισσότεροι από εμάς, όμως, έχουμε στο σπίτι μας αυτά τα παλιά σκονισμένα κουτιά, που μας είχε τοποθετήσει πριν από χρόνια η ΔΕΗ και καταγράφουν τις κιλοβατώρες που καταναλώνουμε. Οπότε οι περισσότεροι μάλλον θα πρέπει να το αποκλείσουμε και αυτό.
Μάλιστα, έχει δημιουργηθεί σε πολλούς η απορία: ποιος είναι ο λόγος ύπαρξης του πορτοκαλί τιμολογίου, αφού ακόμη και στα ελάχιστα νοικοκυριά, που διαθέτουν έξυπνο μετρητή, οι πάροχοι δεν έχουν ενεργοποιήσει (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) την υπηρεσία χρέωσης του ρεύματος ανά ώρα. Ακόμη και στις σχετικές επιστολές που στέλνουν αυτές τις ημέρες προς τους καταναλωτές για τα χρωματιστά τιμολόγια, δεν αναφέρουν κάτι επ’ αυτού. Είναι σαν να αγνοούν και αυτοί το πορτοκαλί τιμολόγιο.
Τα χαρακτηριστικά του πορτοκαλί τιμολογίου είναι τα εξής:
- Κυμαινόμενη χρέωση της KWh ανά ώρα μέσα στο 24ωρο.
- Επηρεάζεται άμεσα από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις της αγοράς ρεύματος.
- Η χρέωση γίνεται ανά ώρα, ανάλογα με τις μεταβολές στην τιμή ενέργειας. Εάν για παράδειγμα στις 11:00 το πρωί πέσει η τιμή της κιλοβατώρας στο χρηματιστήριο ενέργειας, τότε θα πέσει η τιμή εκείνη την ώρα και στην κατανάλωση που κάνουμε. Εάν αντιθέτως ανέβει στη χρηματιστηριακή αγορά, θα αυξηθεί την ίδια ώρα και σε εμάς. Γι’ αυτό προαναφέραμε πως απαιτείται η εγκατάσταση έξυπνου μετρητή, για να επιλέξει κάποιος το πορτοκαλί τιμολόγιο. Όσοι δεν διαθέτουν τέτοιο μετρητή, το ξεχνάνε).
- Δεν επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης.
Τι σημαίνει το πράσινο (ειδικό) τιμολόγιο και ποιους συμφέρει
Κι αφού αποκλείσαμε το μπλε και το πορτοκαλί τιμολόγιο, πάμε στα άλλα δύο που απομένουν, το πράσινο και το κίτρινο. Επί της ουσίας, μεταξύ αυτών των δύο καλούμαστε να επιλέξουμε ως οικιακοί καταναλωτές ρεύματος.
Το πράσινο ειδικό τιμολόγιο είναι αυτό που «σπρώχνει» περισσότερο η κυβέρνηση προς τα έξω, καθώς μέσω αυτού οι πάροχοι καλούνται ν’ αναλάβουν ένα μέρος του αυξημένου κόστους ρεύματος. Κι αυτό γιατί οι πάροχοι θα πρέπει να ενημερώνουν όσους επιλέξουν το συγκεκριμένο χρώμα από την 1η του εκάστοτε μήνα για την τιμή που θα έχει η κιλοβατώρα ολόκληρο τον μήνα. Σε περίπτωση που στην πορεία η τιμή μεταβληθεί διεθνώς, τότε το μεγαλύτερο μέρος της ζημιάς θα το επωμίζονται οι εταιρείες και όχι ο καταναλωτής.
Έτσι λοιπόν, τα χαρακτηριστικά του πράσινου τιμολογίου είναι τα εξής:
- Η χρέωση της κιλοβατώρας διαμορφώνεται με βάση σταθερές και μεταβλητές τιμές.
- Επηρεάζεται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις της αγοράς ρεύματος.
- Εφαρμόζονται ρήτρες αναπροσαρμογής όπως και σήμερα.
- Δεν επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης.
Όσοι οικιακοί καταναλωτές δεν επιλέξουν μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους σε ποιο τιμολόγιο θέλουν θα πάνε, αυτομάτως θα μεταφερθούν σε αυτό, στο πράσινο. Ακολούθως, βέβαια, αν δουν ότι δεν τους συμφέρει, θα μπορούν τον επόμενο μήνα (π.χ. τον Φεβρουάριο) να αλλάξουν τιμολόγιο. Εκτιμάται, πάντως, ότι στο πράσινο τιμολόγιο θα ενταχθούν σε πρώτη φάση πάνω από το 70% των καταναλωτών, ήτοι πάνω από 5 εκατομμύρια καταναλωτές επί ενός συνόλου 7,5 εκατομμυρίων.
Τι σημαίνει το κίτρινο (κυμαινόμενο) τιμολόγιο και ποιους συμφέρει
Είναι αυτό στο οποίο «σπρώχνουν» τα νοικοκυριά οι εταιρείες που παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια. Η διαφορά του με το πράσινο είναι πως στο κίτρινο η τιμή της κιλοβατώρας θα ανακοινώνεται στο τέλος του μήνα (για τον μήνα που έληξε), κάτι που σημαίνει πως το κόστος της όποιας αυξομείωσης της τιμής στο χρηματιστήριο ενέργειας θα την αναλαμβάνει εξ ολοκλήρου ο καταναλωτής. Αν π.χ. η κιλοβατώρα είναι πιο φθηνή ο καταναλωτής θα είναι κερδισμένος. Εάν όμως η κιλοβατώρα καταλήξει να είναι ακριβότερη, θα την επωμιστεί πλήρως ο καταναλωτής, χωρίς ο πάροχος να αναλάβει έστω ένα μέρος αυτής της αύξησης. Άρα το συγκεκριμένο τιμολόγιο είναι εκτεθειμένο 100% στο χρηματιστήριο ενέργειας. Το «ψωνίζεις» την 1η του μήνα και το πληρώνεις στις 30 του μηνός, με τη μεσοσταθμική τιμή της κιλοβατώρας, που έχει καταγραφεί μέσα σε αυτό το διάστημα.
Έτσι λοιπόν, τα χαρακτηριστικά του κίτρινου τιμολογίου είναι τα εξής:
- Κυμαινόμενη χρέωση της κιλοβατώρας ανά μήνα.
- Η χρέωση ανά μήνα θα εξαρτάται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις αγοράς ρεύματος.
- Η τιμή της κιλοβατώρας για τον μήνα κατανάλωσης θα γίνεται γνωστή στο τέλος του συγκεκριμένου μήνα.
- Δεν επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης.
Με άλλα λόγια, τόσο το πράσινο όσο και το κίτρινο τιμολόγιο θα επηρεάζονται άμεσα από τις διακυμάνσεις της τιμής της κιλοβατώρας στο χρηματιστήριο ενέργειας. Θα ευνοούνται στις πτώσεις τιμών και θα βάλλονται κάθε φορά που ανεβαίνουν. Άλλους μήνες θα είναι φθηνότερο το «πράσινο» τιμολόγιο και άλλες το «κίτρινο».
Τέλος, κάθε μήνα έχουμε δικαίωμα, αν το επιθυμούμε, να αλλάζουμε χρώμα μεταξύ των δύο (βασικά και του πορτοκαλί, αλλά αυτό είπαμε πως το αποκλείουμε για τους λόγους που προαναφέραμε). Απλώς δεν μπορούμε να είμαστε μάντεις, ώστε να ξέρουμε επακριβώς πότε θα ανεβαίνουν και πότε θα πέφτουν οι τιμές ρεύματος στο χρηματιστήριο ενέργειας.
newsbeast.gr
