Ξηρασία, πλημμύρες και άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα έρχονται πλέον να προστεθούν στους κύριους κινδύνους του παρελθόντος, όπως τις ασθένειες και τα παράσιτα στα φυτά και τα ζώα, γεγονός που αναμένεται ή που επιβάλλεται να οδηγήσει σε πολλές και μεγάλες αλλαγές της ασφαλιστικής κάλυψης των αγροτοκτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων.
Μάλιστα, πέρα από τον ΕΛΓΑ, υπάρχουν πληροφορίες και για ενδιαφέρον ιδιωτικών εταιρειών, που “βλέπουν” ότι υπάρχει πρόσφορο έδαφος, αν και το κόστος της γεωργικής ασφάλισης γενικότερα θεωρείται πολύ μεγάλο, σε σχέση με τον ευρύτερο ασφαλιστικό τομέα. Πάντως, ήδη εκδηλώνεται αυξημένη ζήτηση για ασφαλιστικά προϊόντα που καλύπτουν τον κίνδυνο καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες ανταποκρίνονται σε αυτή τη ζήτηση, αναπτύσσοντας νέα προϊόντα που προσφέρουν κάλυψη για μια ευρύτερη γκάμα κινδύνων.
Βέβαια, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, μπορεί να είναι και το κόστος υψηλό, γεγονός που μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο για τους αγρότες, ειδικά για τους μικρούς και μεσαίους αγρότες.
Όπως αναφέρουν οι ειδικοί, εκτός από την ασφαλιστική κάλυψη, οι αγρότες μπορούν να υιοθετήσουν και άλλες πρακτικές για να μειώσουν τον κίνδυνο καταστροφών που σχετίζονται με το κλίμα. Για παράδειγμα, μπορούν να χρησιμοποιούν πιο ανθεκτικές ποικιλίες καλλιεργειών, να βελτιώσουν τις γεωργικές πρακτικές τους και να επενδύσουν σε συστήματα άρδευσης, αλλά αυτό για να γίνει θα πρέπει, χωρίς αμφιβολία, να γίνεται με τη συνεργασία των γεωτεχνικών και μέσα από έρευνες των αρμόδιων ερευνητικών ιδρυμάτων και να μην προβαίνει από μόνος του σε τέτοιες εναλλακτικές λύσεις, ο κάθε παραγωγός.
Τεράστιες οι απώλειες
Αξίζει να σημειωθεί, επίσης, ότι, σύμφωνα με μια μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας, οι απώλειες από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα αυξήθηκαν κατά 20% από το 2010. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι οι απώλειες από καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα θα μπορούσαν να φτάσουν τα 100 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2050. Όπως γίνεται κατανοητό, αυτά τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η ανάγκη για ασφαλιστική κάλυψη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων θα συνεχίσει να αυξάνεται στο μέλλον. Οι αγρότες πρέπει να προετοιμαστούν για αυτήν την αλλαγή, εξετάζοντας προσεκτικά τις επιλογές τους για ασφαλιστική κάλυψη.
«Ήδη βρισκόμαστε αντιμέτωποι»…
Μιλώντας στο neakriti.gr και δίνοντας έμφαση στα ζώα, ο κτηνίατρος-ερευνητής και πρώην πρόεδρος του Παραρτήματος Κρήτης του Γεωτεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Αλέκος Στεφανάκης τόνισε χαρακτηριστικά: «Αλλού κάηκαν. Αλλού πνίγηκαν. Εδώ στην Κρήτη γίνεται μια συμφορά σιγά-σιγά. Διότι ήδη φέτος έχουμε πολύ χαμηλή παραγωγή ελαιολάδου. Τα σταφύλια ήταν ένα δυσεύρετο είδος. Και η κτηνοτροφία δυσκολεύεται πάρα πολύ. Γιατί μέχρι πρόσφατα εμείς είχαμε ανομβρία. Άρα στερήθηκαν τη δυνατότητα τα ζώα μας να έχουν τη βοσκή που βγάζει ο τόπος. Στερηθήκαμε τη δυνατότητα επί ενάμιση μήνα να κάνουμε τη σπορά των κτηνοτροφικών φυτών. Τα λιόφυλλα που τάιζαν, κάνοντας κυκλική οικονομία, οι κτηνοτρόφοι από τα ελαιουργεία είναι λιγοστά, γιατί είναι λίγες οι ελιές που μαζεύονται. Και αυτό το πράγμα έχει φέρει καταρχήν μια αύξηση του κόστους, δυσανάλογα μεγάλη. Από την άλλη, αυτές οι παρατεταμένες ζέστες με τις υγρασίες ευνοούν την ανάπτυξη μικροβίων. Στρεσάρουν τους οργανισμούς στα ζώα. Άρα έχουμε καινούργια προβλήματα και καλούμαστε τώρα να προσαρμοστούμε, να δούμε πώς θα τα προλάβουμε, για να μην έχουμε μη διαχειρίσιμες ζημιές».
Μάλιστα, σύμφωνα με τον Αλέκο Στεφανάκη, «ήδη έχουμε αρκετές μαστίτιδες στα κοπάδια μας φέτος και παράλληλα έχουμε άνοδο του ποσοστού θνησιμότητας, που έχει περάσει το 20% και πλησιάζει το 25% στα νεογέννητα, επειδή υπάρχει αυτή η κρίση στο περιβάλλον. Όλα αυτά σημαίνουν όχι απλά ακριβά τρόφιμα, ακριβά και δυσεύρετα σοβαρά τρόφιμα. Γιατί αυτό πάντα καταλήγει στον καταναλωτή».
Συνεχίζοντας, ο κτηνίατρος-ερευνητής Αλέκος Στεφανάκης τονίζει στο σημείο αυτό: «Δύο είναι οι αναγκαίες δράσεις μας: Η μία είναι η προσαρμογή των συστημάτων που παράγουν την κλιματική αλλαγή και από την άλλη, επειδή είναι φαύλος ο κύκλος, πρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην αποτροπή της επιτάχυνσης της κλιματικής κρίσης, γιατί εδώ υπάρχει μια αμοιβαία επίδραση: Έχουμε επίδραση της κλιματικής κρίσης στα ζώα. Και επίδραση της κλιματικής κρίσης στα φυτά. Άρα, θα πρέπει να σκύψουμε πάνω από το πρόβλημα, ώστε να ελαχιστοποιήσουμε τις ζημιές και να εξασφαλίσουμε τη βιωσιμότητα των δραστηριοτήτων μας».
Οι εχθροί πολλαπλασιάζονται… «Εδώ και δεκαετίες τα λέμε»
«Πόσα χρόνια τώρα τα λέμε για τον ΕΛΓΑ ότι πρέπει να αλλάξει ο κανονισμός του και να καλύπτει τις πραγματικές ζημιές στις καλλιέργειές μας;», λέει από την πλευρά του προς την εφημερίδα μας ο πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Σητείας και εντεταλμένος σύμβουλος της Περιφέρειας Κρήτης στον τομέα των αγροτών Γιώργος Τσιφετάκης.
«Όσες φορές κι αν προσπάθησαν να μπουν οι ιδιωτικές εταιρείες στην αγροτική ασφάλιση δεν έγινε τίποτα. Εμείς εδώ και 20 χρόνια λέμε ότι ο ΕΛΓΑ θα πρέπει να ανανεωθεί από τη “ρίζα” του. Είναι ένα “παλιό εργαλείο”, το οποίο δεν ωφελεί σε τίποτα. Και θέλουμε κάλυψη όλου του κύκλου της καλλιέργειας, απ’ όλους τους εχθρούς. Είτε εντομολογικοί εχθροί είναι, είτε φαινόμενα καιρικά, είτε οτιδήποτε. Από ’κει και πέρα, πιθανόν να προκύψει και κάποιο επιπλέον κόστος. Αυτό το βλέπουμε. Αλλά, όπως είναι τα πράγματα, πρέπει να ξέρουμε ότι η γεωργία τελειώνει. Εδώ βλέπεις η περιοχή η δικιά μας και δεν έχουν οι άνθρωποι καθόλου λάδι. Και το ερώτημα είναι: Θα βγάλουν του χρόνου, που μέχρι τώρα δεν έχει βρέξει;».
Πάντως, τώρα ο ίδιος βλέπει ότι υπάρχει ένα ενδιαφέρον στον Ηρακλειώτη υπουργό Λευτέρη Αυγενάκη.
«Αλλιώς το μέλλον είναι αβέβαιο. Μόνο οι καλυμμένες καλλιέργειες θα μείνουν. Όλες οι υπόλοιπες θα σβήσουν. Τα θερμοκήπια σήμερα ξαναβάζουν το ζήτημα να ασφαλιστούν. Αλλά ποιο είναι το οξύμωρο; Ότι από τη στιγμή που θα ασφαλίσεις το θερμοκήπιο, αν δεν περάσουν τρία χρόνια δεν υπάρχει αποζημίωση σε περίπτωση ζημιάς. Πάντως, ξαναμπαίνει αυτό το θέμα σήμερα και περιμένουμε στο επόμενο διάστημα ότι θα γίνει ιδιαίτερη συζήτηση σε επίπεδο υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων».
neakriti.gr