«Δεν περιμένουμε να γίνει μία γυναικοκτονία. Επεμβαίνουμε με το πρώτο ολίσθημα του θύτη..»
Γυναικοκτονίες, κακοποιήσεις συντρόφων, παιδιών, γονέων, ξυλοδαρμοί, απειλές… Ζούμε σε χρόνια ακραίας βίας που η ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμία αξία. Ζούμε σε εποχές που η κοινή λογική είναι ζητούμενο. Κάθε μέρα και ένα νέο περιστατικό έρχεται να μας ταρακουνήσει. Το σοκ του αύριο «σβήνει» με συνοπτικές διαδικασίες το σοκ του χθες. Καραδοκεί ..πανδημία κοινωνικής ανοσίας. Επίσης τρομακτικό.
Υπό αυτές τις συνθήκες, με τα περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας να καταγράφουν δραματική αύξηση, εδώ και περίπου ένα χρόνο μία ομάδα στο Ηράκλειο εντοπίζει-αυτό τουλάχιστον προσπαθεί- μέσα από μία πλατφόρμα ασφαλείας, τις περιπτώσεις «υψηλής επικινδυνότητας» ώστε να επεμβαίνει καίρια για την αποτροπή του κακού.
Εισαγγελία, ΕΛ.ΑΣ και ΕΛΜΕΠΑ αλληλοενημερώνονται μέσω της συγκεκριμένης πλατφόρμας για τις «κόκκινες» περιπτώσεις, εκείνες δηλαδή που η ανάλυση του προφίλ των θυτών, βάσει συγκεκριμένων στοιχείων και πληροφοριών, χτυπά …καμπανάκια για κίνδυνο υποτροπής.
Η κ. Μαρία Παπαδακάκη
Η αναπληρώτρια Καθηγήτρια στο Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας του ΕΛΜΕΠΑ, κα Μαρία Παπαδακάκη, είναι μία από τους τρεις πυλώνες της διεπιστημονικής ομάδας που εμπνεύστηκε και έστησε όσο ήταν στο τιμόνι της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ηρακλείου ο εισαγγελέας Εφετών σήμερα κ. Θανάσης Γαλήνας. Την συναντήσαμε στο Δικαστικό Μέγαρο Ηρακλείου, μετά από μία ακόμα συνάντηση εργασίας με τις αρμόδιες Εισαγγελείς αλλά και την επικεφαλής του Γραφείου Ενδοοικογενειακής Βίας της ΕΛ.ΑΣ, την Αστυνόμο κ. Αγγελική Μπερνιδάκη.
Στον ένα χρόνο λειτουργίας της ομάδας οι περιπτώσεις ποινικής διαμεσολάβησης που χειρίζονται είναι περισσότερες από 100, και απ’ αυτές αρκετές χαρακτηρίζονται ως περιπτώσεις «υψηλής επικινδυνότητας».
«Έχουμε ήδη προεπιλέξει τις περιπτώσεις εκείνες που είναι υψηλού κινδύνου καθώς έχουμε προσυμφωνήσει σε ένα πρωτόκολλο εκτίμησης της επικινδυνότητας που μπορεί να περιλαμβάνει στοιχεία όπως: παραβίαση περιοριστικών όρων, προηγούμενη καταδίκη για αντίστοιχα αδικήματα, οπλοκατοχή, χρήση ουσιών, προσπάθεια στραγγαλισμού του θύματος ή εάν το θύμα εξακολουθεί να εκφράζει φόβους για τη ζωή του» εξηγεί η αναπληρώτρια καθηγήτρια.
«Αυτές τις περιπτώσεις, πολύ περισσότερο σε εκείνες που συνυπάρχουν πολλαπλοί παράγοντες συννοσηρότητας, τις αντιμετωπίζουμε ως υψηλής επικινδυνότητας και αυτές τις εξετάζουμε μέσα στην ομάδα για να δούμε πώς θα τις διαχειριστούμε σωστά και συντονισμένα με τις υπηρεσίες που εμπλέκονται ανά περίπτωση. Δεν αφήνουμε να χαθεί χρόνος. Τις βλέπουμε άμεσα. Καλούμε τους φορείς που εμπλέκονται και μας ενημερώνουν για την ισχύουσα κατάσταση. Υπάρχουν υπηρεσίες παιδικής προστασίας που τις κρατάμε σε εγρήγορση».
Για παράδειγμα, αναφέρει, αν ο θύτης παρακολουθεί ΚΕΘΕΑ, ζητούν ενημέρωση για το εάν είναι συνεπής ή όχι στην παρακολούθηση του προγράμματος διότι αυτό είναι ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου. Αν από το ΚΕΘΕΑ ενημερωθούν ότι δεν παρακολουθεί το πρόγραμμα, τότε αμέσως χτυπά ένα πρώτο καμπανάκι κινδύνου. Αντίστοιχα, μπορεί να ζητήσουν ενημέρωση από κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων εφόσον υπάρχουν παιδιά που διατρέχουν κίνδυνο ή από τον Ξενώνα Κακοποιημένης Γυναίκας, από την Ψυχιατρική κλινική του ΠΑΓΝΗ εφόσον υπάρχει κάποια ψυχιατρική νόσος κ.α.
Αυτό που είναι πρωτοποριακό σε επίπεδο χώρας, και ίσως είναι ένα μοντέλο που θα μπορούσε να εφαρμοστεί και σε άλλες περιοχές, είναι ότι η συγκεκριμένη ομάδα έρχεται να καλύψει ένα τεράστιο θεσμικά κενό και να διασυνδέσει όλες τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες με στόχο να υπάρχει ενεργή παρακολούθηση της κάθε περίπτωσης σε όλα τα στάδια. Η σωστή πληροφόρηση που «επιστρέφει» στην ομάδα δίνει την πλήρη εικόνα και αυτό βοηθά ουσιαστικά στην συνολική και αποτελεσματική διαχείριση του περιστατικού και όχι στην αποσπασματική με τις γνωστές «τρύπες» στο σύστημα διαχείρισης.
«Δεν αφήνουμε να φθάσει μία περίπτωση στη γυναικοκτονία. Την παρακολουθούμε και στο πρώτο ολίσθημα του δράστη ή όπου δούμε ότι χωλαίνει το σύστημα, έχουμε τα αντανακλαστικά να επέμβουμε».
neakriti.gr