Σύμφωνα με την επιστολή του ΤΕΕ/ΤΑΚ «πρέπει να γίνουν όλες οι σχετικές ρυθμίσεις ώστε να καταστεί δυνατή η δυνατότητα αδειοδότησης σε φορέα ειδικού σκοπού με στόχο τη δημιουργία πλωτών φωτοβολταϊκών σύμφωνα με τη νομοθεσία»
Με επιστολή του προς τους υπουργούς Ενέργειας και Περιβάλλοντος κ. Θ. Σκυλακάκη, Ανάπτυξης κ. Κ. Σκρέκα, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Λ. Αυγενάκη, καθώς και τους περιφερειάρχη Κρήτης και πρόεδρο του ΟΑΚ, η Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ αναφέρεται στη δυνατότητα εξοικονόμησης πράσινης ενέργειας και τη δημιουργία φορέα για την αξιοποίηση πλωτών φωτοβολταϊκών στην περιφέρεια της Κρήτης και τους τοπικούς ΤΟΕΒ Κρήτης.
Σε άλλη επιστολή η Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ, που απευθύνεται στον υπουργό Περιβάλλοντος, αναφέρεται στις κρίσιμες πρώτες ύλες και πώς αυτές θεωρούνται απαραίτητο υλικό για την ανάπτυξη της οικονομίας του πράσινου υδρογόνου και της ενεργειακής μετάβασης.
Συγκεκριμένα στην επιστολή του Τμήματος Ανατολικής Κρήτης του ΤΕΕ για τα φωτοβολταϊκά στην Κρήτη, η οποία υπογράφεται από τον πρόεδρο της Διοικούσας Επιτροπής κ. Γιώργο Ταβερναράκη, σημειώνονται τα εξής:
«Αξιότιμοι κύριοι,
Με την παρούσα επιστολή ως Δ.Ε. του ΤΕΕ/ΤΑΚ, επιθυμούμε να φέρουμε εις γνώση σας την δυνατότητα εξοικονόμησης πράσινης ενέργειας και την δημιουργία φορέα για την αξιοποίηση πλωτών φωτοβολταϊκών στην Περιφέρεια Κρήτης και τους τοπικούς ΤΟΕΒ Κρήτης. Σκοπός η δημιουργία φορέα για την αδειοδότηση μονάδας/ων πλωτού φωτοβολταϊκού σε λιμνοδεξαμενές των ΤΟΕΒ, σε φράγματα της Περιφέρειας Κρήτης και του ΟΑΚ ΑΕ .
Οι λιμνοδεξαμενές που αποτελούν ζωτικό στοιχείο για τις αγροτικές περιοχές και εξασφαλίζουν το πότισμα χωραφιών και καλλιεργειών μπορούν να συμβάλλουν και στο “πρασίνισμα” του ενεργειακού τομέα της περιοχής . Το φράγμα Αποσελέμη , η Λίμνη Φανερωμένης – Μπραμιανών – Ινίου είναι σημεία τα οποία δύναται να χωροθετηθούν πλωτά φωτοβολταϊκά χωρίς να διαταράσσετε το τοπικό οικοσύστημα, δημιουργώντας και επιπλέον συνθήκες ανάπτυξης του.
Το ύψος της αποζημίωσης με την οποία θα αμείβεται ένα πλωτό φωτοβολταϊκό πάρκο σύμφωνα με προγενέστερη ανακοίνωση του υπουργείου Ενέργειας θα είναι 159 ευρώ ανά μεγαβατώρα. Με νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε πριν από ένα χρόνο δίνεται η δυνατότητα εγκατάστασης και λειτουργίας σε πρώτη φάση μέχρι δέκα Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών, εγκατεστημένης ισχύος από 0.5 MW μέχρι 1 MW.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να υποβάλλουν αίτηση στη Διεύθυνση Χωροταξίας του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Για την εγκατάσταση και λειτουργία των Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών (Π.Θ.Π.Φ.Σ.) χορηγείται, σύμφωνα με το παρόν, Ενιαία Άδεια Εγκατάστασης και Λειτουργίας, η οποία ενσωματώνει και αντικαθιστά όλες τις διοικητικές άδειες που απαιτούνται κατά την κείμενη νομοθεσία. Στην άδεια αυτή οριοθετούνται και οι θαλάσσιες και χερσαίες εκτάσεις που θα χρησιμοποιηθούν για την εγκατάσταση και λειτουργία των Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών.
Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τις προβλέψεις της περσινής νομοθετικής ρύθμισης το Ελληνικό Δημόσιο, με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου, μπορεί να παραχωρεί τη χρήση θαλάσσιων και χερσαίων εκτάσεων για τις οποίες έχει εκδοθεί βεβαίωση περί επιτρεπτού της χωροθέτησης του Πιλοτικού Θαλάσσιου Πλωτού Φωτοβολταϊκού Σταθμού (Π.Θ.Π.Φ.Σ.) του άρθρου 90, για την εγκατάσταση και λειτουργία Π.Θ.Π.Φ.Σ., για χρονικό διάστημα είκοσι δύο ετών.
Επιπλέον, οι κάτοχοι των Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν, μέχρι την 31η Μαρτίου κάθε έτους μετά την έναρξη λειτουργίας της εγκατάστασης, Τεχνική Έκθεση Λειτουργίας, στη Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών και Εναλλακτικών Καυσίμων και στη Διεύθυνση Περιβαλλοντικής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Κ.Α.Π.Ε.). Στην έκθεση αυτή περιέχονται τα δεδομένα που προκύπτουν από την πιλοτική λειτουργία, των σταθμών, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και τυχόν προβλήματα λειτουργίας.
Το ΥΠΕΝ μέσω του νέου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, το οποίο αναμένεται άμεσα να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, προτείνει ειδικά κριτήρια για τη χωροθέτησή τους και αφορούν στον καθορισμό περιοχών αποκλεισμού, στην εισαγωγή ρυθμίσεων για τους μικρούς θαλάσσιους πλωτούς φωτοβολταϊκούς σταθμούς και στον καθορισμό ελάχιστων αποστάσεων (επιπλέον των όσων καθορίζονται για τις εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας).
Ειδικότερα, στις τεχνητές λίμνες και τους ταμιευτήρες που αποτυπώνονται στα Σχέδια Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών (ΣΔΛΑΠ) των υδατικών διαμερισμάτων της χώρας και δεν εμπίπτουν σε κανένα καθεστώς προστασίας, επιτρέπεται η τοποθέτηση πλωτών φωτοβολταϊκών συστημάτων, με την κάλυψη να φτάνει σε ποσοστό έως και 10% της έκτασής τους. Κατά την εγκατάσταση και λειτουργία των φωτοβολταϊκών συστημάτων, δεν θα πρέπει να παρεμποδίζεται η αλιευτική, ναυταθλητική και οικοτουριστική δραστηριότητα εντός των τεχνητών λιμνών και ταμιευτήρων και των παραλίμνιων ζωνών.
Όσον αφορά στη χωροθέτηση θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών στις θαλάσσιες περιοχές της χώρας θα επιτρέπεται, εφόσον αυτές δεν εντάσσονται σε ιδιαίτερο θεσμικό καθεστώς ρητής απαγόρευσης της εγκατάστασης και δεν αποτελούν ζώνες αποκλεισμού.
Ως ζώνες αποκλεισμού ορίζονται οι ακόλουθες:
− Περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων και μετάλλων
− Θεσμοθετημένα θαλάσσια και υποθαλάσσια πάρκα
− Περιοχές με ενάλιες αρχαιότητες ή προστατευόμενα ναυάγια
− Γραμμές επιβατικής ναυσιπλοΐας
− Περιοχές ποντίσεως υποθαλασσίων καλωδίων ή αγωγών μεταφοράς ενέργειας, τηλεπικοινωνιών κ.ά.
− Ακτές κολύμβησης
− Κλειστοί κόλποι με καθορισμένη γραμμή βάσης
− Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) του σχετικού Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις Υδατοκαλλιέργειες
− Περιοχές με σημαντικά αλιευτικά πεδία, νηπιοτροφεία, περιοχές αναπαραγωγής και ενδιαίτησης ιχθύων
− Περιοχές καταδυτικών πάρκων, ελεύθερων τεχνητών υποβρύχιων αξιοθέατων και λοιπών θαλάσσιων τουριστικών υποδομών
− Πάνω από ή σε επαφή με λειμώνες του είδους Posidonia oceanica, όπως προσδιορίζονται από τις κείμενες αποφάσεις
Τα ίδια κριτήρια χωροθέτησης ισχύουν και για τους πιλοτικούς θαλάσσιους πλωτούς φωτοβολταϊκούς σταθμούς, η δημιουργία των οποίων είχε προβλεφθεί ήδη από το 2022 με τον νόμο 4951.
Το μέγιστο μήκος της χερσαίας ηλεκτρικής γραμμής διασύνδεσης θαλάσσιου πλωτού φωτοβολταϊκού σταθμού δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 20 χιλιόμετρα. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να εξασφαλίζεται η επαρκής διασύνδεση και η μεταφορά της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας είτε με το σύστημα της ηπειρωτικής χώρας είτε με το δίκτυο των μη διασυνδεδεμένων νησιών. Το μέγιστο μήκος της χερσαίας ηλεκτρικής γραμμής διασύνδεσης θαλάσσιου πλωτού φωτοβολταϊκού σταθμού δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 20 χιλιόμετρα.
Η χωροθέτηση θαλάσσιων πλωτών φωτοβολταϊκών σταθμών πρέπει να πληροί τις ελάχιστες αποστάσεις από τις γειτνιάζουσες χρήσεις γης, δραστηριότητες και δίκτυα τεχνικής υποδομής. Ειδικότερα, προτείνεται η χωροθέτησή τους σε απόσταση 500 μέτρων από περιοχές εξόρυξης υδρογονανθράκων, ενάλιες αρχαιότητες, προστατευόμενα ναυάγια, υποθαλάσσια καλώδια, δίκτυα, αγωγοί (ενέργειας, επικοινωνιών)., γραμμές επιβατικής ναυσιπλοΐας., υδατοκαλλιέργειες, περιοχές με σημαντικά αλιευτικά πεδία, νηπιοτροφεία, περιοχές αναπαραγωγής και ενδιαίτησης ιχθύων, καταδυτικά πάρκα και ελεύθερα τεχνητά υποβρύχια αξιοθέατα, από την ακτογραμμή ή την καθορισμένη γραμμή βάσης σε περίπτωση κλειστών κόλπων, θεσμοθετημένα θαλάσσια και υποθαλάσσια πάρκα και από λειμώνες του είδους Posidonia oceanica.
Να σημειωθεί ότι ως Θαλάσσιος Πλωτός Φωτοβολταϊκός Σταθμός καθορίζεται το σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που απαρτίζεται από πλωτές φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις που αναπτύσσονται σε θαλάσσια έκταση και αγκυρώνονται στον πυθμένα, από έναν οικίσκο στέγασης ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού επί χερσαίου χώρου που περιλαμβάνει τον υποσταθμό διασύνδεσης με το δίκτυο και ηλεκτρομηχανολογικό εξοπλισμό και από τα καλώδια σύνδεσης των πλωτών φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων με τον οικίσκο. Η επιλογή της θέσης εγκατάστασης εξαρτάται από ποικίλους παράγοντες όπως το βάθος της λίμνης, ο κυματισμός, τα ανεμολογικά στοιχεία, ο πιθανός βαθμός σκίασης και η μορφολογία του πυθμένα.
Τα πλωτά φωτοβολταϊκά εγκαθίστανται στην επιφάνεια του νερού, πάνω σε ένα πλωτό σύστημα, στο οποίο προσδένονται προκειμένου να μένουν σταθερά και να μην περιστρέφονται. Οι ηλικιακές αυτές εγκαταστάσεις συνδέονται με το δίκτυο μέσω κατάλληλων καλωδιώσεων. Ένα πλωτό φ/β σύστημα δεν διαφέρει από ένα χερσαίο, χρειάζεται, όμως, η απαραίτητη τεχνογνωσία. Τα δομικά μέρη του είναι το πλωτό σύστημα, που αφορά πλωτήρα ο οποίος επιπλέει στο νερό και πάνω του έχει τα φ/β, το σύστημα πρόσδεσης με ιμάντες που διατηρούν την πλατφόρμα στην ίδια θέση χωρίς να περιστρέφεται, τις φωτοβολταϊκές μονάδες, τα καλώδια και τον ηλεκτρολογικό μηχανισμό για να μεταφέρουν την παραγόμενη ενέργεια στη στεριά και μετασχηματιστές & αντιστροφείς οι οποίοι τοποθετούνται είτε στους πλωτήρες είτε στη στεριά.
Από τα πλεονεκτήματα των πλωτών φ/β είναι ότι παράγουν περίπου 10% περισσότερη ενέργεια σε σχέση με τα χερσαία, καθώς ψύχονται φυσικά, χάρη στο νερό, τοποθετούνται γρήγορα, εξοικονομούνται χερσαίες εκτάσεις γι’ άλλες χρήσεις, εμποδίζουν τη δημιουργία άλγης χάρη στη σκίαση του νερού, ενώ ωφελούνται οι πληθυσμοί των ψαριών και άλλων θαλάσσιων ειδών.
Σύμφωνα με τα παραπάνω θεωρούμε ότι θα πρέπει να γίνουν όλες οι σχετικές ρυθμίσεις ώστε να καταστεί δυνατή η δυνατότητα αδειοδότησης σε φορέα ειδικού σκοπού με στόχο την δημιουργία πλωτών φωτοβολταϊκών σύμφωνα με την νομοθεσία. Οι ενεργειακές ανάγκες για τα MW/ χωροθετούμενου πάρκου θα προκύψουν από την ανάθεση σχετικών μελετών από την Περιφέρεια Κρήτης, καθώς και η σχετική Μελέτη σκοπιμότητος του εγχειρήματος».
ΤΕΕ/ΤΑΚ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες: «Απαραίτητο υλικό για την ανάπτυξη της οικονομίας του πράσινου υδρογόνου και της ενεργειακής μετάβασης»
Στην έτερη επιστολή του ΤΕΕ/ΤΑΚ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες αναφέρονται τα εξής:
«Αξιότιμοι κύριοι,
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’ επέκταση η χώρα μας ως μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας έχουν υιοθετήσει συγκεκριμένους στόχους μείωσης του παραγόμενου ανθρακικού αποτυπώματος, και μετάβαση σε μια ενεργειακή οικονομία πιο πράσινη με ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές, αλλά και από το Πράσινο Υδρογόνο.
Στην Περιφέρεια Κρήτης ήδη είναι σε εξέλιξη 3 έργα παραγωγής πράσινου Υδρογόνου τα οποία συγχρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Horizon. Αρκετά έργα πράσινου υδρογόνου στο πλαίσιο της πράσινης ενεργειακής μετάβασης εξελίσσονται με χρηματοδοτήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Πρόσφατα πάρθηκε απόφαση ένταξης σε Προσκλήσεις ΕΣΠΑ 21-27, έργα εξέλιξης υλικών μονάδων αποθήκευσης ενέργειας, το οποίο σαν κατεύθυνση θα πρέπει να υιοθετηθεί γενικότερα στο νέο ΕΣΠΑ 21-27, με εξειδικευμένες Προσκλήσεις για θεματικά έργα ανάπτυξης σε συγκεκριμένους τομείς της ελληνικής οικονομίας. Η διαδικασία ηλεκτρόλυσης για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου, πέραν από το ύδωρ, την πράσινη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές για την τροφοδότηση της διαδικασίας, απαιτεί και καταλυτικές διαδικασίες, δηλαδή απαιτεί Κρίσιμες Α Ύλες. Η πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις Κρίσιμες Α Ύλες αποτελεί ένα πρώτο μικρό βήμα, που όμως πρέπει να συνεχιστεί και να ενισχυθεί.
Το κυριότερο πρόβλημα που σήμερα καλούνται να αντιμετωπίσουν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη είναι το χάσμα του κόστους παραγωγής συγκριτικά με άλλες περιοχές όπως η Κίνα, το οποίο θα πρέπει να γεφυρωθεί. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή της βιομηχανίας σιδηρονικελίου ΛΑΡΚΟ, η οποία εμφάνιζε σημαντικά υψηλότερο κόστος παραγωγής με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να επιβιώσει (μαζί βεβαίως και με τα άλλα προβλήματα που αντιμετώπιζε ως κρατική επιχείρηση). Και βέβαια η Ευρώπη εμφανίζεται πολύ πιο διστακτική ιδίως εάν συγκριθεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, οι οποίες μέσω του IRA θέσπισαν κίνητρα και αλλά και συγκεκριμένες επιδοτήσεις που ευνοούν τις επενδύσεις (Critical Raw Materials Act).
Αποτροπή στην ανάπτυξη της έρευνας πάνω σε Κρίσιμες Α Ύλες και επενδύσεις δημιουργεί το ρυθμιστικό αδειοδοτικό πλαίσιο το οποίο είναι ασφυκτικό και δεν επιτρέπει στη βιομηχανία να αναπτυχθεί περαιτέρω και να αξιοποιήσει τους πλούσιους πόρους της χώρας.
Σύμφωνα με τα παραπάνω απαιτείται:
· Επικαιροποίηση της Εθνικής Πολιτικής για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες και σχέδιο εφαρμογής της – εξειδικευμένα στις Κρίσιμες Α Ύλες.
· Ολοκλήρωση του Ειδικού Χωροταξικού για τις Ορυκτές Πρώτες Ύλες Τροποποίηση – επικαιροποίηση νόμων 4512/2018 και 4014/2011.
· Παροχή αναπτυξιακών χρηματοδοτικών εργαλείων για εφαρμογή νέων τεχνολογιών στην έρευνα και αξιοποίηση κρίσιμων Α Υλών. Χαρακτηριστικά στην Ελλάδα έχουμε χαλκό, νικέλιο, βωξίτη, μαγνησίτη, γραφίτη, υλικά τα οποία χρησιμοποιούνται στην ανάπτυξη της βιομηχανίας του πράσινου υγρογόνου.
Από την στιγμή που οι πολιτικές νόρμες οδηγούν στην ανάπτυξη της αγοράς του Πράσινου Υδρογόνου, και ήδη έργα εξελίσσονται στην Ελλάδα και την Κρήτη, θα πρέπει να δημιουργήσουμε και τις προϋποθέσεις επιτυχίας τους».
neakriti.gr
