Ο Σοκαράς του δήμου Γόρτυνας και ο Αβδελλάς του δήμου Μυλοποτάμου ανακηρύχθηκαν ως μαρτυρικά χωριά της Κρήτης. Το σχετικό ΦΕΚ δημοσιεύτηκε , δικαιώνοντας τις επί χρόνια προσπάθειες των πολιτιστικών συλλόγων, φορέων και κατοίκων των δύο περιοχών.
Στην ανακοίνωση ο ειδικός σύμβουλος σε θέματα Ιστορίας και μνήμης και προέδρου ένωσης θυμάτων ολοκαυτώματος Σοκαρά Νίκος Μπιμπάκης αναφέρερει:
«Με την απόφαση ΦΕΚ 146 /2025 πλέον ο τόπος μας, το χωριό μας ο Σοκαράς χαρακτηρίζεται και επίσημα ως μαρτυρικό χωριό της Ελλάδας. Με αυτή την απόφαση θέλω δημόσια να ευχαριστήσω όλους όσους βοήθησαν για να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος που ήταν για μένα για πολλά χρόνια ένα προσωπικό στοίχημα για να αναγνωριστούν οι θυσίες των εθνομαρτύρων του χωριού μας.
Κι όπως είχα αναφέρει πριν από έναν χρόνο, στο μνημόσυνο των εθνομαρτύρων μας στις 17/8/2024 ότι στην επέτειο των 80 ετών της θυσία τους, θα δικαιώνονταν, όπερ και εγένετο. Ας αφιερώσουμε λοιπόν αυτή την αναγνώριση και δικαίωση στους απογόνους αυτών που βρίσκονται εν ζωή και σε αυτούς που δεν πρόλαβαν να βιώσουν την σημερινή μας χαρά».
Από την πλευρά της η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αβδελλά Μαρίας Λαμπρινού σε ανακοίνωσή της τονίζει:
«Η 3η και η 5η Σεπτεμβρίου 1943, έμειναν ανεξίτηλες ως ημερομηνίες στο βιβλίο της ιστορίας του χωριού μας. Αυτές τις μέρες έγιναν δύο από τα πλέον αποτρόπαια εγκλήματα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Κρήτη.
Δολοφονήθηκαν από τα βόλια ενός βάρβαρου ναζιστικού και κατοχικού στρατού, είκοσι τρεις Αβδελλιανοί στην περιοχή Γουρνόλακκος του Ψηλορείτη. Μαζί τους και άλλοι εννέα πατριώτες από τον Άγιο Μάμα, την Κάλυβο, τα Λιβάδια και τους Αβδανίτες.
Σήμερα, 8 Αυγούστου 2025, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Αθανάσιος Τασούλας υπέγραψε την απόφαση χαρακτηρισμού του Αβδελλά ως μαρτυρικού χωριού και η απόφασή του δημοσιεύτηκε στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβέρνησης με αριθμό 146, (τεύχος πρώτο).
Σήμερα οι ψυχές των προγόνων μας που έδωσαν πρόθυμα το αίμα τους για την λευτεριά της πατρίδας μας, θα χαίρονται και θα αγάλλονται.
Για μας τους απογόνους, η αναγνώριση του χωριού μας ως μαρτυρικού, ήταν ένας σκοπός και ένα τάμα ζωής. Αυτό θέλαμε και επιδιώξαμε να το κάνουμε σε μια δύσκολη και επίπονη προσπάθεια που ξεκίνησε εδώ και τρία χρόνια, από το έτος 2023. Η σημερινή ημέρα 8 Αυγούστου 2025, θα μείνει κι αυτή ανεξίτηλη και θα γράφεται πλέον με χρυσά γράμματα στο βιβλίο της ιστορίας του χωριού μας.
Την προσπάθεια του Πολιτιστικού μας Συλλόγου, συνέδραμαν και γι’αυτό τους ευχαριστούμε :
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης.
Ο Δήμαρχος Μυλοποτάμου κ. Γεώργιος Κλάδος και τα μέλη του Δημοτικού του Συμβουλίου.
Ο Δρ. Ιστορίας κ. Γεώργιος Α. Καλογεράκης για τη σύνταξη του φακέλου και την αρωγή στις προσπάθειες ανάδειξης της κατοχικής ιστορίας του χωριού μας.
Ο Ειδικός Σύμβουλος του Περιφερειάρχη Κρήτης σε θέματα Ιστορίας, Μνήμης και Εθνικής Αντίστασης κ. Νικόλαος Μπιμπάκης και βέβαια όλοι εσείς οι χωριανοί που από την πρώτη στιγμή σταθήκατε στο πλευρό μας για την επίτευξη του ιερού σκοπού.
Αγαπητοί Αβδελλιανοί,
ο Γουρνόλακκος για μας είναι πλέον ένα σύμβολο αγώνα, θυσίας και αξιοπρέπειας. Το αίμα των προγόνων μας που δόθηκε στην πατρίδα, δεν πήγε χαμένο.
Η αναγνώριση του χωριού μας ως μαρτυρικού, είναι ένα διαχρονικό μήνυμα λευτεριάς και ειρήνης, μία ανταπόδοση ζωής στους ανθρώπους μας που στήθηκαν απέναντι από τα πολυβόλα της Βέρμαχτ, εκείνον τον μαύρο Σεπτέμβρη του έτους 1943».
