Ένα καινοτόμο πρόγραμμα με τίτλο «Αξιοποίηση των υπολειμμάτων της ελαιοκομικής και ελαιοπαραγωγικής διαδικασίας για την προστασία του περιβάλλοντος και την αύξηση της γονιμότητας τους εδάφους» και ακρωνύμιο «ΕΛΑΙΩΝΑΣ» υλοποιείται αυτή την περίοδο στην Λέσβο και την Κρήτη με την συνεργασία Πανεπιστημίων και γεωργικών επιχειρήσεων με στόχο την αξιοποίηση των υπολειμμάτων των ελαιώνων (κλαδέματα ελαιόδεντρων) και των ελαιοτριβείων (φύλλα ελιάς, υγρά απόβλητα) για την παραγωγή εδαφοβελτιωτικών και συγκεκριμένα κόμποστ και βιοεξανθρακώματος.
Τα εδαφοβελτιωτικά που παράγονται χρησιμοποιούνται στη συνέχεια για τη βελτίωσης της γονιμότητας και των φυσικών ιδιοτήτων των εδαφών των ίδιων των ελαιώνων. Ουσιαστικά, όλα τα παραπροϊόντα της παραγωγής ελαιόλαδου επιστρέφουν τελικά στο χωράφι προς όφελος της ελαιοκαλλιέργειας σύμφωνα με τις αρχές τις Κυκλικής Οικονομίας.
Η εφαρμογή της προτεινόμενης διαδικασίας αναμένεται να επιφέρει μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, μείωση των αναγκών σε λιπάσματα, περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων σε νερό και αέρα, ενίσχυση της ποιότητας του εδάφους και ελαχιστοποίηση της παραγωγής αποβλήτων. Επιπλέον η χρήση των εδαφοβελτιωτικών αναμένεται να αυξήσει την βιοποικιλότητα των ελαιώνων (π.χ. αύξηση στην βιομάζα των μικροοργανισμών του εδάφους και αύξηση της ποικιλότητας των φυτικών ειδών του υποορόφου).
Στο πρόγραμμα συμμετέχουν το Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, το Τμήμα Γεωπονίας του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Πέτρας Λέσβου, η επιχείρηση Seven Olea και η Ένωση Πτυχιούχων Περιβαλλοντολόγων Ελλάδος. Τον επόμενο μήνα θα πραγματοποιηθούν οι εφαρμογές των εδαφοβελτιωτικών που έχουν παραχθεί σε ελαιώνες στην Πέτρα Λέσβου και στο Ηράκλειο Κρήτης και θα συνεχιστεί η παρακολούθηση των εδαφών και της βιοποικιλότητας των ελαιώνων.
Το έργο χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ 2014-2020) στο πλαίσιο του Υπομέτρου 16.1-16.5, «Συνεργασία για περιβαλλοντικά έργα περιβαλλοντικές πρακτικές και δράσεις για την κλιματική αλλαγή», Δράση 2: «Υλοποίηση του επιχειρησιακού σχεδίου (project) των συνεργασιών με σκοπό την προώθηση δράσεων οι οποίες επιδεικνύουν σεβασμό για την προστασία του περιβάλλοντος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή» ΜΕΤΡΟ 16 ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ.
