Στη σκιά της ακρίβειας και των πληθωριστικών πιέσεων, αλλά και του «πολεμικού κλίματος» που επικρατεί στις ευρωπαϊκές αγορές, οι εξαγωγές της ελληνικής γαλακτοβιομηχανίας υφίστανται σημαντική πίεση. Παράλληλα, η πίεση αυτή έχει μεταφερθεί στις τιμές της πρώτης ύλης, ενώ, από την άλλη πλευρά, έχουν γυρίσει σε αρνητικό πρόσημο οι όγκοι όλων σχεδόν κατηγοριών των γαλακτοκομικών προϊόντων.
Αναλυτικότερα σύμφωνα με πηγές της αγοράς που επικαλείται το businessdaily.gr οι τιμές εξαγωγής της φέτας πιέζονται ασφυκτικά από τους Ευρωπαίους λιανέμπορους, λόγω της ακρίβειας που σαρώνει τις ευρωπαϊκές αγορές. Και της «εμπόλεμης» κατάστασης στην οποία βρίσκονται οι μεγάλοι ευρωπαϊκοί λιανεμπορικοί όμιλοι με τους πολυεθνικούς προμηθευτές τους, που οδήγησε πρόσφατα ακόμη και στην αποβολή της Pepsico από τα καταστήματα της γαλλικής Carrefour.
Αν μάλιστα ληφθεί ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι το 40% με 50% των εξαγωγών φέτας είναι ιδιωτικής ετικέτας, παράγονται δηλαδή για λογαριασμό των λιανεμπόρων, μπορεί κανείς αντιληφθεί ότι οι τιμές του επώνυμου προϊόντος δεν μπορούν να έχουν μεγάλη απόσταση από τα προϊόντα PL. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ήδη οι γαλακτοβιομηχανίες μεταφέρουν τις πιέσεις της αγοράς στους κτηνοτρόφους με τους οποίους συνεργάζονται. Έτσι η τιμή του πρόβειου γάλακτος κυμαίνεται από 1,50 ευρώ το κιλό προς 1,45 ευρώ το κιλό. Κινείται δηλαδή καθοδικά, ενώ πριν από λίγους μήνες κυμαινόταν από 1,50 ευρώ ως και 1,60 ευρώ το κιλό. Οι ίδιες πηγές έλεγαν ότι η τάση είναι καθοδική και θα ενισχυθεί στο επόμενο διάστημα. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 65% της εγχώριας παραγωγής φέτας εξάγεται και είναι προφανές ότι διαμορφώνεται ασφυκτικό περιβάλλον όχι μόνο στην γαλακτοβιομηχανία, αλλά και στην κτηνοτροφία.
Υπό πίεση οι όγκοι πωλήσεων
Αν όμως η πίεση από τις ευρωπαϊκές αγορές είναι ισχυρή, σίγουρα δεν είναι αμελητέα η πίεση που ασκείται και από την εσωτερική αγορά. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Circana (πρώην Iri) όλες οι κατηγορίες των γαλακτοκομικών προϊόντων στη διάρκεια του περασμένου Νοεμβρίου είχαν αρνητικό πρόσημο στον όγκο πωλήσεων, έναντι του Νοεμβρίου του 2023. Ευχάριστη έκπληξη αποτέλεσαν η κατηγορία του γιαουρτιού και της κρέμας γάλακτος που εμφάνισαν αύξηση του όγκου πωλήσεων.
Ειδικότερα η κατηγορία του λευκού γάλακτος έχασε το 1,9% του όγκου της, ενώ αύξησε κατά 5,8% την αξία των πωλήσεων της. Αυτό σημαίνει ότι στο 12μηνο η μέση ανατίμηση της συγκεκριμένης κατηγορίας προϊόντων ανήλθε στο 7.7%. Πιο συγκεκριμένα την μεγαλύτερη πτώση είχε το γάλα εβαπορέ με 3,6%, ακολούθησε το γάλα υψηλής παστερίωσης με 1,8% και την χαμηλότερη μείωση εμφάνισε το παστεριωμένο με 1%. Την υψηλότερη ανατίμηση, πάντως, εμφάνισε το γάλα εβαπορέ με 12,6%, το υψηλής παστερίωσης με 7,5% και το παστεριωμένο με 5,5%.
Η κατηγορία των τυροκομικών προϊόντων επίσης είχε την μικρότερη μείωση του όγκου πωλήσεων στο 12μηνο Νοεμβρίου 2022 – Νοεμβρίου 2023, μόλις 0,6%. Αντιθέτως σε υψηλά επίπεδα κινήθηκε η αξία των πωλήσεων, αυξήθηκε κατά 9,4%. Δηλαδή η μέση ανατίμηση της κατηγορίας ανήλθε στο 10%! Την μικρότερη μείωση εμφάνισε η υποκατηγορίας των κίτρινων τυριών, 0,1%, ενώ των λευκών τυριών – όπου κυριαρχεί η φέτα – η μείωση του όγκου ανήλθε στο 1,5%. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι η μέση ανατίμηση των λευκών τυριών ανήλθε στο 16,7% – την υψηλότερη από όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Οι πωλήσεις των κίτρινων τυριών αυξήθηκαν κατά 4,7% και των λευκών τυριών κατά 15,2%.
Μία από τις εξαιρέσεις στην γενικότερη πτωτική τάση αποτελεί η κατηγορία των γιαουρτιών, της οποίας ο όγκος αυξήθηκε κατά 3,2% και οι πωλήσεις κατά 9,9%. Το στραγγιστό γιαούρτι που αποτελεί και το βασικότερο προιόν της κατηγορίας, είχε αύξηση του όγκου κατά 4,1% και των πωλήσεων κατά 11%. Επίσης με θετικό πρόσημο κατά 0,8% κινήθηκε η κατηγορία της κρέμας γάλακτος και με αρνητικό πρόσημο κατά 2,1% η κατηγορία του βουτύρου.
