Τελευταίο χαρτί σε μια επιχείρηση πολιτικής ανάκαμψης αποτελούν οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές στη Γαλλία, τις οποίες υποχρεώθηκε να προκηρύξει χθες ο Εμανουέλ Μακρόν, για την 30η Ιουνίου και 7η Ιουλίου, μετά το ηχηρό ράπισμα που δέχτηκε το κόμμα του από τους Γάλλους ψηφοφόρους στην κάλπη των Ευρωεκλογών. Είμαι μια κίνηση στην οποία προσέφυγαν και στο παρελθόν Γάλλοι Πρόεδροι, σε μια προσπάθεια να ελέγξουν την κυβερνητική πλειοψηφία, άλλες φορές με επιτυχία, όπως ο Μιτεράν το 1988 και άλλες φορές αποτυχημένα, όπως ο Σιράκ το 1997, που υποχρεώθηκε σε «συγκατοίκηση» με τους Σοσιαλιστές, με πρωθυπουργό τον Ζοσπέν.
Αυτή τη φορά όμως, η κίνηση του Εμ. Μακρόν ήταν περίπου μονόδρομος, καθώς το πλήγμα στο πολιτικό του κεφάλαιο είναι βαρύτατο, η συνέχιση της διακυβέρνησης με ένα κόμμα μεγάλης πια μειοψηφίας είναι αδύνατη, επομένως μοναδική διέξοδος οι εθνικές κάλπες καθώς απομένουν ακόμη 3 χρόνια προεδρικής θητείας.
Ωστόσο το ρίσκο δεν είναι καθόλου μικρό, καθώς μια πιθανή «συγκατοίκηση» με την Λεπέν μπορεί να οδηγήσει σε περιπέτειες.
Double score
Οι πολιτικοί και εκλογικοί αναλυτές που πριν από τις χθεσινές Ευρωεκλογές προέβλεπαν την σαφή άνοδο της ακροδεξιάς πανευρωπαϊκά, αλλά και το ότι τον σημαντικότερο τόνο στο πολιτικό κλίμα της επόμενης μέρας στην Ευρώπη των 27 θα τον δώσει το αποτέλεσμα στη Γαλλία, δικαιώθηκαν πανηγυρικά. Η πολιτική ανατροπή που σημειώθηκε χθες στις κάλπες, με την συντριπτική επικράτηση του κόμματος της Μαρίν Λεπέν επί εκείνου του Εμανουέλ Μακρόν, -double score με 31,5% έναντι 14,6%-, παράγει ήδη καταλυτικά αποτελέσματα εντός και εκτός της χώρας.
Ήδη ο Γάλλος Πρόεδρος έχει υποστεί βαρύτατο προσωπικό πλήγμα και χρειάζεται επειγόντως κινήσεις ανάκαμψης, καθώς ναι μεν δεν τίθεται θέμα για τη θητεία του, που λήγει το 2027, αλλά η πολιτική νομιμοποίησή του του έχει τραυματιστεί.
Οι ισορροπίες στον γαλλογερμανικό άξονα, που ανέκαθεν αποτελεί την κινητήρια δύναμη στις ευρωπαϊκές εξελίξεις, είναι κυριολεκτικά στον αέρα, καθώς και ο καγκελάριος Σολτς, αλλά και τα 3 κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού, γνώρισαν επίσης χθες την ηχηρή αποδοκιμασία των Γερμανών ψηφοφόρων. Ακόμη, η μεγάλη άνοδος της απήχησης της Λεπέν, φαίνεται πως τις δίνει από τώρα όχι μόνο προβάδισμα νίκης στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές, αλλά και ενόψει των προεδρικών εκλογών του 2027. Τούτο δίνει σαφή ενθαρρυντικά μηνύματα και στα άλλα εθνικιστικά και ακροδεξιά κόμματα στις χώρες της ΕΕ. Η Γαλλία, όπως πολλοί θυμίζουν από χθες, ήταν ιστορικά η μήτρα των πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων στην Ευρώπη, κατά κανόνα με θετικό πρόσημο, όμως τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά.
Υποχρεωτική κίνηση
Έτσι, ο Πρόεδρος Μακρόν υποχρεώθηκε μετά την βαρύτατη αυτή ήττα, να προχωρήσει στη διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και στην προκήρυξη βουλευτικών εκλογών. Το έκανε μάλιστα άμεσα, καθώς υπάρχει συνταγματική διάταξη, που ορίζει σε ανάλογες περιπτώσεις την διενέργεια εκλογών εντός προθεσμίας 21-40 ημερών από την υπογραφή της απόφασης για τη διάλυσης της Εθνοσυνέλευσης. Επομένως, μόνο αν χθες προχωρούσε θα προλάβαινε τις παραπάνω ημερομηνίες, με κάθε καθυστέρηση να δημιουργεί άλλα προβλήματα, καθώς ακολουθούν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του Παρισιού.
Στο διάγγελμά του από τα Ηλύσια Πεδία και ενώ το αίτημα για εκλογές είχε κατατεθεί δημόσια και εμφατικά από τον επικεφαλής της λίστας του Εθνικού Συναγερμού, Ζορντάν Μπαρντελά, ο Μακρόν επιστράτευσε την επικοινωνιακή του ικανότητα προκειμένου να πείσει πως η απόφασή του ήταν μονόδρομος μετά από ένα τόσο αρνητικό αποτέλεσμα, όμως παράλληλα θα δώσει την υπέρ πάντων μάχη τις επόμενες εβδομάδες, στοχεύοντας όσο το δυνατόν να αλλάξει τη σημερινή σε βάρος του εικόνα. Ήδη σήμερα συγκαλεί το υπουργικό συμβούλιο, ενώ από χθες τη νύχτα κιόλας ξεκίνησε η αναζήτηση των υποψηφίων που θα πλαισιώσουν τα ψηφοδέλτια.
«Δεν μπορώ στο τέλος αυτής της ημέρας να ενεργήσω σαν να μην είχε συμβεί τίποτα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γάλλος πρόεδρος, παραδεχόμενος την βαριά ήττα του. Την ανακοίνωση του την υποδέχτηκαν με ενθουσιασμό και, για πρώτη φορά, με χειροκροτήματα απέναντί του, οι οπαδοί της Λεπέν στο εκλογικό της κέντρο.
Η ήττα δεν ήταν έκπληξη, αλλά ήρθε να επιβεβαιώσει την εκλογική δυναμική που έδειχναν οι δημοσκοπήσεις όλη την προηγούμενη περίοδο. Το RN πέτυχε αύξηση οκτώ ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τις προηγούμενες Ευρωεκλογές το 2019, όταν είχε συγκεντρώσει 23,34%. Αποτέλεσμα που πλην της Μαρίν Λεπέν, πιστώνεται σε σημαντικό βαθμό και ο νεότατος Μπαρντελά.
Αποτυχίες και προειδοποιήσεις
Οι προειδοποιήσεις του Μακρόν για επικίνδυνη ενίσχυση των δυνάμεων του αυταρχισμού και του λαϊκισμού, η άκρως επιθετική ακόμη και φιλοπολεμική ρητορική του για το ουκρανικό, όπως και οι εκκλήσεις του για ευρωπαϊκή ενότητα ενόψει της δοκιμασίας των Ευρωεκλογών δεν του απέδωσαν κάτι, καθώς η προεκλογική ατζέντα της Λεπέν και τα διλήμματα που έθεσε, επικράτησαν ολοκληρωτικά.
«Τέλος στην μαζική μετανάστευση, τέλος στην μείωση της αγοραστικής δύναμης των Γάλλων, τέλος στην αποβιομηχάνιση της χώρας μας» ήταν το τρίπτυχο των δεσμεύσεων που κατέθεσε η Λεπέν στην προεκλογική περίοδο, και το οποίο επανέλαβε στους συγκεντρωμένους οπαδούς της, που πανηγύριζαν χθες τη νύχτα στο κεντρικό εκλογικό κέντρο του κόμματος στο Παρίσι.
Πράγματι, η αποτυχία της κυβέρνησης να ελέγξει την ακρίβεια και το κόστος ζωής για τους Γάλλους, η αναποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού και η ρήξη του Μακρόν με τα συνδικάτα για τη μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό και το συνταξιοδοτικό συναποτελούν τις αιτίες της αποδοκιμασίας του κόμματός του χθες.
Η φήμη του Γάλλου προέδρου ως μεταρρυθμιστή και διαχειριστή της οικονομίας έχει επίσης υποστεί σημαντικά πλήγματα τους τελευταίους μήνες, με την κυβέρνηση να αναγκάζεται να αναζητήσει εξοικονόμηση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ μετά την αύξηση του ελλείμματός της και την S&P Global Ratings να υποβαθμίζει την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας.
Η προκήρυξη των εκλογών έγινε δεκτή με ανάμεικτες αντιδράσεις από τα κόμματα. Η Λεπέν επισήμανε πως αφού «οι Ευρωεκλογές καθιερώνουν το κίνημά μας ως τη μεγάλη δύναμη αλλαγής για τη Γαλλία» και επανέλαβε πολλές φορές ότι «είμαστε έτοιμοι να ασκήσουμε εξουσία», καλώντας τους Γάλλους να στηρίξουν τους υποψηφίους του κόμματός της στον πρώτο και το δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών.
Από την πλευρά του το Σοσιαλιστικό Κόμμα υπό τον Ραφαέλ Γκλουκσμάν, με 13,6% βρέθηκε στην 3η θέση των αποτελεσμάτων. Ο Γκλουσκμάν κατήγγειλε ότι ο Μακρόν «υπάκουσε» στις απαιτήσεις του Μπαρντελά, μιλώντας για ένα «εξαιρετικά επικίνδυνο παιχνίδι με τη δημοκρατία και τους θεσμούς». Δήλωσε πάντως, αισιόδοξος για το αποτέλεσμα των νέων αναμετρήσεων: «θα απευθυνθούμε σε όλους τους ψηφοφόρους και προς τα αριστερά, σε όλους τους μαχόμενους δημοκράτες. Θα συνεχίσουμε με αυτό που ξεκινήσαμε κατά τη διάρκεια αυτής της εκστρατείας: το ξύπνημα της ελπίδας. Η αριστερά του Ζακ Ντελόρ δεν έχει πεθάνει, είναι κάτι παραπάνω από ζωντανή και θα συνεχίσουμε να τη μεγαλώνουμε, παρά τα μόνιμα πολιτικά παιχνίδια του Μακρόν» ανέφερε.
Το αριστερό κόμμα La France insoumise (Ανυπότακτη Γαλλία) που έχει ιδρύσει ο Μελανσόν ακολούθησε με 9,8%, ενώ οι Républicains το 7,2%. Οικολόγοι – Πράσινοι στο οριακό 5,5%, όπως και το ακροδεξιό Reconquête!, του Ζεμούρ, επίσης με 5,5%. Υπόψη πως ο Εθνικός Συναγερμός εκλέγει 30 ευρωβουλευτές.
Κατηγορίες
Σημαντικό ρόλο στο χθεσινό αποτέλεσμα έπαιξε και το πρόσωπο του νέου ανερχόμενου «αστέρα» της γαλλικής ακροδεξιάς, Μπαρντελά, ο οποίος αποδείχτηκε παρά τον μισαλλόδοξο και λαϊκίστικο λόγο του, ελκυστικός για ψηφοφόρους των χαμηλότερων οικονομικών στρωμάτων… αλλά και για μια μεγάλη μερίδα των νέων.
Ο Μπαρντελά προεκλογικά κατηγόρησε τον Μακρόν και την κυβέρνησή του ως μέλη της ελίτ της παγκοσμιοποίησης και όργανα των Βρυξελλών, σε βάρος των Γάλλων. «Η ζωή είναι ωραία, αλλά θα είναι ακόμα περισσότερο το 2027», έγραψε χαρακτηριστικά ο Μπαρντελά στο TikTok, σε μια φωτογραφία του αγκαλιά με τη Λεπέν.
Ο δρόμος πάντως για το πολιτικό σκηνικό τη Γαλλία θα είναι μακρύς, καθώς τον προσεχή Σεπτέμβριο η Μαρίν Λεπέν θα δικαστεί για υπεξαίρεση κονδυλίων της ΕΕ από το 2004 έως το 2016, αντιμέτωπη με υψηλά πρόστιμα, αλλά και με ποινή φυλάκισης έως και δέκα ετών.
