Σοβαρές διαστάσεις παίρνει η υπόθεση των πατριαρχικών μοναστηριών στην Κρήτη, με το κλίμα που διαμορφώνεται να σοβεί ακόμη και σύγκρουση ανάμεσα στην Εκκλησία της Κρήτης και τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο. Σύμφωνα με τον “Εθνικό Κήρυκα” η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης την Μεγάλη Τρίτη, 30 Απριλίου, απάντησε με επιστολή της σε ερώτημα που διατύπωσε ο κ.κ. Βαρθολομαίος σχετικά με τα δικαιώματα του Οικουμενικού Θρόνου στα πατριαρχικά μοναστήρια του νησιού.
Η Εκκλησία της Κρήτης, σύμφωνα με το δημοσίευμα, απάντησε ότι η μοναδική δικαιοδοσία του κ.κ. Βαρθολομαίου είναι η μνημόνευση του ονόματός του και όχι η ανάμειξή του στα διοικητικά των μονών. Στην ίδια επιστολή διευκρινίζεται ακόμη ότι ο Οικουμενικός Πατριάρχης θα ενημερώνεται από την Επαρχιακή Σύνοδο της Κρητικής Κρήτης για τις αλλαγές που θα γίνονται στα Ηγουμενοσυμβούλια. Επίσης, για οποιαδήποτε αλλαγή του Καταστατικού θα πρέπει να συμφωνούν δύο μέρη, η Εκκλησία της Κρήτης και η Ελληνική Πολιτεία, και ο κ.κ. Βαρθολομαίος δεν έχει κανέναν λόγο και ρόλο.
Όπως επισημαίνεται σε σχετικό δημοσίευμα του romfea.gr η κίνηση αυτή της Εκκλησίας της Κρήτης βασίζεται στα όσα διαλαμβάνονται στο Άρθρο 89 παράγραφος 2 του Καταστατικού της Χάρτη, που έχει ως εξής:
«Διατηρούνται απαραμείωτα τα κανονικά δικαιώματα του Οικουμενικού Πατριαρχείου επί των εν Κρήτη Ιερών Πατριαρχικών και Σταυροπηγιακών Μονών, μνημονευομένου εν αυταίς του ονόματος του Οικουμενικού Πατριάρχου, και εκάστοτε υπό της Ιεράς Συνόδου Κρήτης διά του Προέδρου αυτής ανακοινουμένης προς τον Οικουμενικόν Πατριάρχην της εκλογής των νέων Ηγουμενοσυμβουλίων αυτών. Αλλ’ η διοίκησις των Μονών και η εν γένει διαχείρισις και επ’ αυτών έλεγχος υπάγονται υπό την άμεσον δικαιοδοσίαν της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου της Εκκλησίας Κρήτης, εφαρμοζούσης και επί των Μονών τούτων τας ισχυούσας διά τας λοιπάς εν Κρήτη Μονάς διατάξεις. Η διάλυσις όμως τυχόν ή η συγχώνευσις Πατριαρχικής τινός Σταυροπηγιακής Μονής διενεργείται πάντοτε μετά προηγουμένην συνεννόησιν με το Οικουμενικόν Πατριαρχείον. Δι’ αποφάσεων του Υπουργού Θρησκευμάτων και Εθνικής Παιδείας, μετ’ απόφασιν της Ιεράς Επαρχιακής Συνόδου Κρήτης, δύνανται να ιδρύωνται, συγχωνεύωνται και ανασυνιστώνται Μοναί, καθώς επίσης να μετατρέπωνται εις Ενοριακούς Ναούς, Ναοί ανήκοντες εις διαλυομένας Μονάς».
Σημείο τριβής ο πρώην ηγούμενος της Ιεράς Μονής Τζαγκαρόλων
Με νέα πρόσφατη επιστολή της η Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης του ζητά να απομακρύνει από την Κρήτη τον πρώην ηγούμενο της Μονής Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων Επίσκοπο Δορυλαίου Δαμασκηνό.
Οσον αφορά τον Επίσκοπο Ευμενείας Ειρηναίο ηγούμενο της Μονής Γουβερνέτου Κυρίας των Αγγέλων Χανίων δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.
Υπογραμμίζεται ότι το όλο θέμα ξεκίνησε από τον ίδιον τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο με την αντικανονική καταστρατήγηση και παρά τα όσα ορίζει ο Καταστατικός Χάρτης και ο νόμος της πολιτείας περί διοίκησης και διαχείρισης των Μονών, να «εκλέξει» και χειροτονήσει δύο ηγουμένους Μονών σε βοηθούς του Επισκόπους, οι οποίοι αν και θεωρητικά ως Επίσκοποι ανήκαν στην Αρχιεπισκοπή Κωνσταντινουπόλεως, εν τούτοις διοικούσαν τις Μονές με όλα όσα συνεπάγεται η διοίκηση και η διαχείριση.
Πρόκειται για τους Επισκόπους Δορυλαίου Δαμασκηνό της Μονής Τζαγκαρόλων Χανίων και τον Ευμενείας Ειρηναίο της Μονής Γουβερνέτου – Κυρίας των Αγγέλων Χανίων.
Επισημαίνεται ότι ο Επίσκοπος Δορυλαίου Δαμασκηνός εκτός από την Ηγουμενία στη Μονή εκτελούσε και χρέη Πρωτοσυγκέλου στη Μητρόπολη Κυδωνίας και Αποκορώνου, ενώ έχαιρε της τιμής και της εμπιστοσύνης του οικείου ποιμενάρχη της κ. Δαμασκηνού στην εκκλησιαστική δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται και η Μονή Τζαγκαρόλων.
Εν τω μεταξύ, ανέκυψαν διάφορα ζητήματα μεταξύ των οποίων και εκποίησης ακίνητης περιουσίας της Μονής Τζαγκαρόλων που δημιουργεί ερωτηματικά, ενώ ο Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνός αποφάσισε να απομακρύνει τον Επίσκοπο Δορυλαίου Δαμασκηνό από αμφότερες τις θέσεις, ήτοι της Πρωτοσυγκελίας της Μητρόπολης και της Ηγουμενίας της Μονής Τζαγκαρόλων.
Αποφασίσθηκε από τον Μητροπολίτη Κυδωνίας και Αποκορώνου Δαμασκηνό πως την Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας Τζαγκαρόλων θα διοικεί τριμελής επιτροπή αποτελούμενη από τον πρωτοσυγκελλεύοντα της Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου Αρχιμανδρίτη Νικηφόρο Εικοσιδέκα, από τον μοναχό της Πατριαρχικής και Σταυροπηγιακής Μονής Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου, Πορφύριο, και τον αναπληρωτή γενικό αρχιερατικό επίτροπο της Μητρόπολης Κυδωνίας και Αποκορώνου, π. Γεώργιο Σεργάκη.
Δημιουργήθηκε μία έντονη διχοστασία εάν και κατά πόσον ο Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου είχε αρμοδιότητα και δικαίωμα να απολύσει από την Ηγουμενία της Μονής Τζαγκαρόλων τον Επίσκοπο Δορυλαίου Δαμασκηνό, όντας ουσιαστικά βοηθός Επίσκοπος του Πατριάρχη Βαρθολομαίου, πράγμα το οποίο απεδείχθη ότι εκ του Καταστατικού Χάρτη και της Νομοθεσίας της πολιτείας είχε αυτό το δικαίωμα καθότι είναι ο κυρίαρχος Μητροπολίτης στην εκκλησιαστική ευθύνη του οποίου υπάγεται και η Μονή Τζαγκαρόλων.
Παράλληλα, η Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας της Κρήτης συγκέντρωσε τα σχετικά τεκμήρια για τα θέματα της εκποίησης ακίνητης περιουσίας της Μονής Τζαγκαρόλων και τα παρέδωσε ή βρίσκεται στη διαδικασία συγκέντρωσης των τεκμηρίων και παράδοσης στην Εισαγγελία Χανίων για να επιληφθεί των ζητημάτων σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από τον Καταστατικό Χάρτη και την Νομοθεσία της Πολιτείας.
Σε ανακοινωθέν της η Επαρχιακή Σύνοδος, ανάμεσα στα άλλα, ανέφερε και τα εξής: «Η Ιερά Επαρχιακή Σύνοδος της Εκκλησίας Κρήτης, συνήλθε σε Συνεδρία σήμερα, 28 Νοεμβρίου 2023, στο Ηράκλειο, και ασχολήθηκε με τα θέματα της Ημερησίας Διατάξεως, μεταξύ άλλων δε με ζητήματα ποιμαντικής, διοικητικής και εκπαιδευτικής φύσεως.
Σχετικά με ανακύψαντα διοικητικά θέματα στην Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων, η Ιερά Σύνοδος ανακοινώνει ότι, με ομόφωνη Απόφασή της προέβη, σύμφωνα με το άρθρο 89, παρ. 2, του Νόμου 4149/1961 ‘Περί Καταστατικού Νόμου της εν Κρήτη Ορθοδόξου Εκκλησίας’, (ΦΕΚ 41/Α/16-3-1961), σε όλες τις νόμιμες ενέργειες έναντι των αρμοδίων Αρχών».
Εν τω μεταξύ, ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, υποστήριξε τον Επίσκοπο Δορυλαίου Δαμασκηνό, πλην όμως ο νόμος υποστηρίζει τη διαχειριστική επιτροπή που διόρισε ο Μητροπολίτης Δαμασκηνός και όχι τις εντολές Βαρθολομαίου.
Κατόπιν έντονων διαφωνιών, ο Βαρθολομαίος έφερε το θέμα στη Σύνοδό του τον περασμένο Νοέμβριο και αποφασίσθηκε ο περιορισμός των δύο Επισκόπων Δορυλαίου Δαμασκηνού και Ευμενείας Ειρηναίου στις Μονές τους. Σε ανακοινωθέν της Συνόδου του Φαναρίου ανεγράφη το εξής: «Περί δε της περιπτώσεως των Επισκόπων Ευμενείας Ειρηναίου και Δορυλαίου Δαμασκηνού, η Αγία και Ιερά Σύνοδος, ευρείας συζητήσεως γενομένης, επέβαλεν εις αυτούς ομοφώνως την ποινήν του περιορισμού άχρι καιρού εις τας οικείας αυτών Ιεράς Μονάς, ήτοι του Επισκόπου Ευμενείας εις την Μονήν Γουβερνέτου – Κυρίας των Αγγέλων και του Επισκόπου Δορυλαίου εις την Μονήν Αγίας Τριάδος Τζαγκαρόλων, αμφοτέρας ευρισκομένας εν τη περιοχή των Χανίων».
Ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος έδωσε εντολή να προστεί ο Δορυλαίου Δαμασκηνός των Ιερών Ακολουθιών της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα, πλην όμως ο ηγούμενος και η διαχειριστική επιτροπή που διόρισε ο Μητροπολίτης Κυδωνίας και Αποκορώνου του είπαν όχι δεν σου επιτρέπομε.
Εκείνος επέμενε ότι είναι βοηθός Επίσκοπος του Πατριάρχη, οι άλλοι επέμεναν ότι κατά τον νόμον δεν σου επιτρέπομε και ξέσπασε εκ νέου αψιμαχία.
