Το Πανελλήνιο Δίκτυο για το Θέατρο στην Εκπαίδευση, η Παιδαγωγική Ομάδα «Το Σκασιαρχείο» και το Σημείο για τη Μελέτη και την Αντιμετώπιση της Ακροδεξιάς οργανώνουν από την Παρασκευή ως την Κυριακή και στο Ρέθυμνο δράσεις παρέμβασης, με σκοπό την ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών και ειδικότερα τη στήριξη των μελών της εκπαιδευτικής κοινότητας.
Όπως επισημαίνουν οι διοργανωτές, “Σκοπός μας είναι να αναδείξουμε τη δύναμη της συμπερίληψης και της συνύπαρξης σε ασφαλείς κοινότητες, σε ασφαλή σχολεία. Η άγνοια και ο φόβος του διαφορετικού, οι αντιδραστικές ιδέες υπονομεύουν το ανοιχτό συμπεριληπτικό σχολείο και στερούν όλα τα παιδιά από τον πλούτο της ανταλλαγής και της συνύπαρξης. Απέναντι στις ιδέες αυτές προτάσσουμε τον αλληλοσεβασμό, τη γνώση των δικαιωμάτων του ανθρώπου, την ενεργή στάση απέναντι σε κάθε μορφής διάκριση και ρητορική του μίσους».
Κόντρα στα ακροδεξιά φαινόμενα
Ένας από τους βασικότερους στόχους του τριημέρου είναι να συζητηθεί και να αντιμετωπιστεί το θέμα με τα φαινόμενα ακροδεξιάς που παρατηρούνται στα σχολεία. Και όπως τόνισε η κα Ιωάννα Μεϊτάνη (από το Σημείο για τη μελέτη και αντιμετώπιση της ακροδεξιάς), «το Σημείο είναι μια οργάνωση που λειτουργεί εδώ και 3 χρόνια. Θελήσαμε να καλύψουμε ένα κενό που νομίζουμε ότι υπάρχει σε σχέση με την αντιμετώπιση της ακροδεξιάς γενικά, αλλά και ειδικότερα στην εκπαίδευση. Η δουλειά μας οργανώνεται σε δύο άξονες, ο ένας είναι ερευνητικός σε σχέση με την ακροδεξιά, δηλαδή έρευνα, ενημέρωση και διάχυση της πληροφορίας, ώστε να καταλαβαίνει ο κόσμος και να μπορεί να ξεχωρίσει τι από αυτά που λέγονται είναι ακροδεξιά και τι ιδεολογία του μίσους εκπροσωπείται από τα κόμματα και τους ανθρώπους της ακροδεξιάς -δηλαδή σε τι μπλέκουν ψηφίζοντας αυτά τα κόμματα-. Ο δεύτερος άξονας είναι τα εκπαιδευτικά, επειδή θεωρούμε ότι έχει πολύ μεγάλη σημασία να αρχίζει από την εκπαίδευση η ευαισθητοποίηση σχετικά με τη διαφορετικότητα, με τα δικαιώματα, με τη δημοκρατία, σε τέτοιο βασικό επίπεδο -γιατί λείπει η δουλειά σε αυτό το επίπεδο-, ώστε τα παιδιά να βγαίνουν από το σχολείο πιο ολοκληρωμένοι και πιο υποψιασμένοι πολίτες. Βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη και από τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι πολλές φορές νιώθουν μόνοι τους εάν πάνε να κάνουν τέτοια πράγματα στο σχολείο τους. Αυτά τα σεμινάρια που κάνουν και στην Αθήνα, αλλά και σε άλλες πόλεις, έχουν διπλό στόχο. Να δώσουν κάποια εργαλεία στους εκπαιδευτικούς για να μπορούν να αντιμετωπίζουν τυχόν εκδηλώσεις του ακροδεξιού φαινομένου μέσα στην τάξη και στο σχολείο τους, αλλά και να τους ενδυναμώνουν και να τους φέρνουν σε επαφή μεταξύ τους, να τους δικτυώνουν, ώστε να ξέρουν ότι δεν είναι μόνοι τους, υπάρχουν κι άλλοι που ασχολούνται με αυτό και ότι μπορούν κάπου να απευθυνθούν και ότι υπάρχει από πίσω ένα δίκτυο που μπορεί να τους στηρίξει».
Από την πλευρά του ο καθηγητής – μαθηματικός στο Πειραματικό Γυμνάσιο Κώστας Κοντάκος, σημείωσε:
«Ο στόχος είναι να αναδειχτεί η έννοια της συμπερίληψης ώστε να δημιουργηθούν ασφαλείς κοινότητες και ασφαλείς σχολεία. Να μπορέσουμε να αντιμετωπίζουμε με γνώσεις πλέον, οι γονείς, οι πολίτες και τα παιδιά, τυχόν ρητορικές μίσους οι οποίες παραπέμπουν σε ακραίες συμπεριφορές και πως αυτές αντιμετωπίζονται με αλληλοσεβασμό. Ο στόχος σε κάθε περίπτωση, είτε είναι ενήλικοι είτε ανήλικοι, είναι να αλλάξει η λογική και να έρθει με τη μεριά της αγάπης, του αλληλοσεβασμού κ.λπ. Αυτή είναι η λογική, ούτε να τον σκοτώσουμε, ούτε να τον βλάψουμε. Η κατάσταση είναι πάρα πολύ άσχημη. Τα φαινόμενα μετά τον κορονοϊό και με την έξαρση της «οθόνης», δεν μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε σαν εκπαιδευτικοί. Αυτό που παρατηρείτε οι δημοσιογράφοι καθημερινά και διαβάζουμε, είναι νομίζω μικρό ποσοστό σε σχέση με την πραγματικότητα και με αυτά που πραγματικά συμβαίνουν και δεν βγαίνουν στη φόρα. Αυτή είναι η κατάσταση και παλεύουμε με έναν αόρατο εχθρό αυτήν τη στιγμή. Η πολιτεία οφείλει θεσμικά να μας προστατεύσει αφενός με ανανέωση της νομοθεσίας και αφετέρου να μας επιμορφώσει θεσμικά, όμορφα, σωστά, και όχι άρπα κόλλα επιμορφώσεις, έτσι όπως έχουμε μάθει να βλέπουμε. Αυτή η αντιμετώπιση τέτοιων ζητημάτων χρειάζεται σειρά μακροπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και άμεσων παρεμβάσεων από το κράτος, κάτι το οποίο όμως δεν γίνεται δυστυχώς».
Η συμπερίληψη – αποδοχή των Ρομά μαθητών
Ένα ξεχωριστό κομμάτι του τριημέρου είναι και το ζήτημα των Ρομά μαθητών και πως μπορούν να γίνουν μέρος της μαθητικής κοινότητας, ποια είναι η αντιμετώπιση στο σχολικό περιβάλλον και ποια είναι η αντίδραση της «κυρίαρχης» κοινότητας.
Στο Ρέθυμνο, ήδη φέτος 32 μαθητές Ρομά φοιτούν στο 10ο δημοτικό σχολείο, όπως ανέφερε ο διευθυντής του σχολείου Χρήστος Ανεσιάδης. Ο ίδιος έκανε επαφές στις αρχές της σχολικής χρονιάς και κατάφερε να πείσει τους γονείς στον καταυλισμό για την αξία της φοίτησης των παιδιών τους στο δημοτικό.
Και περιγράφει ποια είναι η κατάσταση: «Στην αρχή υπήρχε μια δυσκολία στην ένταξη με την υπόλοιπη σχολική κοινότητα, με τους γονείς οι οποίοι θεωρούσαν ότι είναι «γύφτοι». Αλλά εμείς προωθώντας τη συμπερίληψη και με τις δικές μας πρακτικές καταφέραμε και έχουμε εξομαλύνει αυτήν την κατάσταση, έχοντας τη συνεργασία όλων των φορέων. Μας βοήθησε το πανεπιστήμιο, ο σχολικός σύμβουλος, ο διευθυντής εκπαίδευσης και έτσι το καταφέραμε. Με αυτόν τον τρόπο αναβαθμίστηκε και το σχολείο, αποκτήσαμε ένα επιπλέον τμήμα, αποκτήσαμε υποδιευθύντρια και πέρα από αυτό πετύχαμε να έρχονται τα παιδιά σχολείο. Έχουμε μαθητές από πρώτη μέχρι έκτη τάξη. Έχουμε παιδάκια που είναι δεκατεσσάρων ετών και είναι στο όριο και έρχονται στο σχολείο τώρα, έτσι ώστε να καταλάβουμε και οι γονείς τους ότι αξίζει να τελειώσουν το δημοτικό, ότι είναι υποχρεωτική η εκπαίδευση. Για παράδειγμα τα παιδιά που είναι δεκατεσσάρων είχαν μια ελλιπή φοίτηση σε κάποιο άλλο μέρος της Ελλάδας και συνεχίζουν εδώ. Συνήθως έχουν τουλάχιστον αυτήν την ελλιπή φοίτηση πίσω από την οποία κρύβονται οικονομικοί λόγοι, παίρνουν ένα επίδομα, οπότε συνήθως ξεκινούσαν τον Σεπτέμβρη σχολείο, έκαναν δεκαπέντε ημέρες και σταματούσαν. Ο ρατσισμός δεν είναι έμφυτος, ξεκινάει από τους γονείς. Αυτό που πρέπει πρώτα από όλα είναι κάνουμε είναι να δείξουμε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως φυλής, εθνικότητας ή χρώματος, ότι μπορούν να συνεργαστούν, να παίξουν και να μάθουν μαζί. Οπότε οι γονείς κατάλαβαν ότι δεν υπάρχει φόβος να τους «χαλάσουν» τα παιδιά».
Στόχος, όπως λέει ο ίδιος, είναι το σχολείο να είναι «διαπολιτισμικό», δηλαδή ουσιαστικά πρότυπο.
Στις δράσεις του τριημέρου συμμετείχαν και δύο διαμεσολαβητές σε κέντρα κοινότητας σε τμήμα Ρομά. Ρομά και οι ίδιοι, ο Γιώργος Σεραφειμόπουλος και η Χριστίνα Κοκκώνη, μιλούν για την σπουδαιότητα της εκπαίδευσης στην έννοια της συμπερίληψης. Και τονίζουν ότι τα τελευταία χρόνια γίνονται σημαντικά βήματα εκατέρωθεν για μία ουσιαστική σχέση των δύο πλευρών.
«Τα τελευταία σχεδόν τέσσερα χρόνια εργάζομαι στο κέντρο κοινότητας με παράρτημα Ρομά του δήμου Ηρακλείου στη θέση του διαμεσολαβητή. Είμαι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην κυρίαρχη ομάδα που είναι η μη Ρομά και στους Ρομά. Είμαι ο συνδετικός κρίκος όσον αφορά στη διαμεσολάβηση, τη διασύνδεση, τη διερμηνεία ελληνικών σε τσιγγάνικα ή τσιγγάνικα σε ελληνικά, ούτως ώστε να βοηθήσω τους Ρομά σε οποιοδήποτε θέμα έχουν με την υπηρεσία. Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει μια πάρα πολύ καλή προσπάθεια από τους ίδιους τους Ρομά να ενταχθούν στην κοινωνία, με το να εργάζονται σε δουλειές είτε ασφαλισμένοι, είτε όχι. Τον τελευταίο καιρό έχουμε στον δήμο Ηρακλείου-και συγκεκριμένα στο τμήμα της καθαριότητας- πάρα πολλές νέες κοπέλες τσιγγάνες και νεαρούς τσιγγάνους που εργάζονται στον δήμο. Οπότε τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει μεγάλα βήματα και από τους ίδιους τους Ρομά, αλλά και από την υπόλοιπη κοινωνία», σημειώνει ο κ. Σεραφειμόπουλος.
Η κα Χριστίνα Κοκκώνη (Ιδρυτικό μέλος ΑΜΚΕ REVMA- Roma Educational Vocational Maintainable Assistance) σημειώνει: «Η ελληνική κοινωνία δεν είναι έτοιμη να υποδεχτεί τους Ρομά. Όλα ξεκινούν από το σπίτι και μετά από τη σχολική κοινότητα. Η ίδια η κοινωνία δεν μπορεί να αποδεχτεί το διαφορετικό, κι όχι μόνο σε ό,τι αφορά στους Ρομά αλλά γενικότερα με την ευρεία έννοια του διαφορετικού. Θέλουμε εμείς να είμαστε ίδιοι με όλους, δεν γίνεται, και αυτό δεν το έχουμε αποδεχτεί ακόμη ως κοινωνία. Οι διαμεσολαβητές προσπαθούμε να βοηθήσουμε στην καλή επικοινωνία που πρέπει να έχει η κοινότητα των Ρομά, μαζί με τους τοπικούς φορείς ή για παράδειγμα με τη πρωτοβάθμια υγεία, με την κυρίαρχη ομάδα. Το σχολείο πρέπει να παίξει πάρα πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτήν τη διαδικασία με τη συμπερίληψη να είναι πολύ σημαντική. Τα τελευταία χρόνια μιλάμε πάρα πολύ έντονα για συμπερίληψη. Και από το συμβούλιο της Ευρώπης μας μιλάνε έντονα για συμπερίληψη, αλλά και στην Ελλάδα. Αλλά νομίζω ότι κάποιοι δεν έχουν πιάσει ακόμη το νόημα για το τι είναι συμπερίληψη. Συμπερίληψη είναι η αποδοχή, ο γλωσσικός πλούτος του παιδιού Ρομά. Για εμένα προσωπικά και οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται ενημέρωση και εκπαίδευση, διότι δεν τα ξέρουμε όλοι όλα. Δεν είναι υποχρεωμένοι οι εκπαιδευτικοί να ξέρουν τις συνήθειες των κοινοτήτων και τις ιδιαιτερότητες. Άρα λοιπόν και οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται στήριξη και κυρίως από την κεντρική εξουσία».
goodnet.gr