Την αναγνώριση του σημαντικού και κρίσιμου ρόλου της Αιγύπτου στην περιοχή της Νότιας Μεσογείου και της Αφρικής εν μέσω πολλαπλών προκλήσεων και τον ρόλο του αξιόπιστου εταίρου με στρατηγική σημασία για ολόκληρη την ΕΕ σε μια σειρά από τομείς – με αιχμή το μεταναστευτικό και την ενέργεια – αναμένεται να αναδείξει η επίσκεψη τoυ πρωθυπουργού στο Κάιρο σήμερα, από κοινού με την Πρόεδρο της Κομισιόν Ursula von der Leyen , τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας Giorgia Meloni, του Βελγίου Alexander de Croο και τον καγκελάριο της Αυστρίας Karl Nehammer στο Κάιρο.
Από την κυβέρνηση σημειώνουν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναδείξει εδώ και καιρό τη σημασία της ευρωπαϊκής στήριξης προς την Αίγυπτο. Έχει αναδείξει, προσθέτουν, και τη σημασία της προώθησης συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας ανάμεσα στην ΕΕ και την Αίγυπτο.
Επίσης, ήταν ο πρώτος Ευρωπαίος ηγέτης που είχε αναδείξει τη σημασία της Αιγύπτου για την ΕΕ και για τη σταθερότητα στην περιοχή, λίγες μέρες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ (στην έκτακτη σύγκληση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου μέσω τηλεδιάσκεψης).
Ο ρόλος του Καΐρου καθίσταται περισσότερο κομβικός λόγω των εξελίξεων στη Γάζα και προκλήσεων όπως το μεταναστευτικό, για τη διαχείριση του οποίου η ΕΕ επιδιώκει τη συνεργασία με την Αίγυπτο.
Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα συνήψε το 2022 συμφωνία με την Αίγυπτο για τη μετανάστευση και την κινητικότητα. Ο πρωθυπουργός – ο οποίος είχε μετάσχει και στη «Διάσκεψη Κορυφής για την Ειρήνη» για την Γάζα κατόπιν πρόσκλησης του Abdel Fatah Al Sisi τον περασμένο Οκτώβριο στο Κάιρο – θα έχει διμερή συνάντηση με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, ενώ θα ακολουθήσει συνάντηση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των Ευρωπαίων ηγετών με τον κ. Sisi.
Η Ελλάδα διατηρεί άριστο επίπεδο σχέσεων με την Αίγυπτο, με την οποία έχουν κοινή αντίληψη για την ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου και την εξεύρεση λύσεων για τη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή. Η χώρα μας ήταν η πρώτη που ανέδειξε τη στρατηγική σημασία της Αιγύπτου και για την μεταφορά «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας στην Ευρώπη με το έργο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου (GREGY) που μπορεί να μεταφέρει καθαρή ενέργεια στην ΕΕ και το οποίο εντάχθηκε στα projects κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, ενώ κομβικής σημασίας είναι η συνεργασία με το Κάιρο στο μεταναστευτικό.
Συνολική και Στρατηγική Συνεργασία ΕΕ – Αιγύπτου
Την αναβάθμιση του επιπέδου των σχέσεών της με την Αίγυπτο σε Συνολική και Στρατηγική εταιρική σχέση (Comprehensive and Strategic Partnership) αποφασίζει η ΕΕ. Οι σχέσεις ΕΕ – Αιγύπτου είναι ήδη στενές και η Συμφωνία Σύνδεσης ΕΕ- Αιγύπτου (2004) συμπληρώνει φέτος 20 χρόνια ζωής. Η Κοινή Δήλωση ΕΕ και Αιγύπτου που θα υπογραφεί στο Κάιρο σήμερα 17 Μαρτίου από την Πρόεδρο της Κομισιόν Ursula von der Leyen και τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Abdel Fattah el-Sisi θα περιγράφει τους βασικούς άξονες συνεργασίας.
Στόχοι της Συνολικής και Στρατηγικής Σχέσης ΕΕ – Αιγύπτου είναι η ενίσχυση των πολιτικών σχέσεων (προώθηση της δημοκρατίας, των θεμελιωδών ελευθεριών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων), η στήριξη της οικονομικής σταθερότητας της Αιγύπτου, ιδιαίτερα η μακροοικονομική σταθερότητα και η βιώσιμη ανάπτυξη, η στήριξη των επενδύσεων και του εμπορίου, όπως στον τομέα των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, της ψηφιοποίησης. Στους στόχους περιλαμβάνονται επίσης η στήριξη της γεωργίας, της ασφάλειας υδάτων, με εγγυήσεις από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Βιώσιμης Ανάπτυξης (European Fund for Sustainable Development) και το Οικονομικό Επενδυτικό Σχέδιο.
Μέχρι το τέλος του χρόνου προγραμματίζεται η διοργάνωση Επενδυτικής Διάσκεψης ΕΕ – Αιγύπτου. Στρατηγικοί τομείς συνεργασίας ΕΕ – Αιγύπτου είναι μεταξύ άλλων η ενέργεια, με εμβάθυνση των υπαρχόντων σχημάτων συνεργασίας, όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου (GREGY Interconnector), καθώς και η Μετανάστευση και η Κινητικότητα. Στη διαχείριση του Μεταναστευτικού, ΕΕ και Αίγυπτος θα συμφωνήσουν σε ολιστική προσέγγιση που περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των αιτίων της παράνομης μετανάστευσης, μέσω της ανάπτυξης και της στήριξης της απασχόλησης των νέων, αλλά και μέσω της καταπολέμησης των δικτύων των διακινητών, της προστασίας των συνόρων και της διασφάλισης των επιστροφών.
Η συμφωνία Βρυξελλών – Καΐρου
Στη σημερινή συνάντηση επί τάπητος θα τεθεί συμφωνία Βρυξελλών- Καΐρου για πακέτο στήριξης της Αιγύπτου που θα υπερβαίνει τα 7 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού και των αυξημένων ροών που καταγράφονται.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μαργαρίτης Σχοινάς, εξέφρασε τη βεβαιότητά του για συμφωνία που θα αντιμετωπίζει το πρόβλημα στη ρίζα του.
Την ίδια ώρα συνεχίζονται οι ροές προς τα νότια παράλια της Κρήτης.
Στο πλαίσιο περιοδείας του στην Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, ο Δημήτρης Καιρίδης επισήμανε ότι η πτώση των μεταναστευτικών ροών ξεπερνά το 90% στο χερσαίο μέτωπο του Έβρου και το 70% στο θαλάσσιο.
