Το υπό μελέτη φάρμακο εμποδίζει τον ιό να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα «καταστρέφοντας» τους υποδοχείς πρόσδεσης στα ανθρώπινα κύτταρα.
Στον δρόμο για ένα νέα φάρμακο ικανό να μειώσει τη μεταδοτικότητα της γρίπης βρίσκεται επιστημονική ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από τη Σχολή Ιατρικής Grossman του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης. Σύμφωνα με τη δημοσίευσή τους διαδικτυακά στο mBio, το περιοδικό της Αμερικανικής Εταιρείας Μικροβιολογίας, ένα πειραματικό φάρμακο βασισμένο στη νευραμινιδάση, μια γλυκοπρωτεΐνη που υπάρχει και στην επιφάνεια των ιών της γρίπης και τους επιτρέπει να εισέλθουν στα κύτταρα του ξενιστή, κατάφερε να μειώσει τη μεταδοτικότητα πάνω από 50%.
Για να εισέλθει ο ιός της γρίπης στα ανθρώπινα κύτταρα, θα πρέπει οι γλυκοπρωτεΐνες του να προσκολληθούν στην επιφάνεια του ανθρώπινου κυττάρου, στους υποδοχείς σιαλικού οξέος. Τα σιαλικά οξέα αποτελούν τμήμα των γλυκοπρωτεϊνών. Στο ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα, τα σιαλικά οξέα της κυτταρικής επιφάνειας λειτουργούν ως υποδοχείς των κυττάρων-ξενιστών για τους ιούς της γρίπης Α και Β.
Στην πρόσφατη μελέτη σε νεογέννητα ποντίκια, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι μπλοκάροντας την προσκόλληση του ιού της γρίπης Α περιόρισαν την είσοδο του οργανισμού αλλά και την έξοδό του (διασπορά) μεταξύ των ποντικιών.
Αναφορικά με την επιλογή νεογέννητων ποντικιών, οι ερευνητές εξήγησαν ότι, σε αντίθεση με πιο ηλικιωμένα -ακόμα και λίγων μηνών-, διαπίστωσαν ότι διέθεταν περισσότερα σιαλικά οξέα στο ανώτερο τμήμα του αναπνευστικού συστήματος.
Μείωση της διασποράς έως 100%
Η ομάδα επικεντρώθηκε στους υποδοχείς α-2,3 και α-2,6 σιαλικού οξέος, οι οποίοι αφθονούν στο ανθρώπινο αναπνευστικό σύστημα. (Έτσι, σχολίασαν οι ερευνητές, τα νεογέννητα ποντίκια θα μπορούσαν να αποτελέσουν ισχυρό μέτρο σύγκρισης για την εξάπλωσης της γρίπης στα παιδιά, τα οποία χαρακτηρίζονται συχνά «οδηγοί» της διασποράς της νόσου.)
Οι ερευνητές προχώρησαν στην απομάκρυνση των σιαλικών οξέων στους παραπάνω υποδοχείς μέσα από τη διαδικασία της αποσιάλωσης (desialylation), εφαρμόζοντας απευθείας στις ρινικές κοιλότητες ποντικών ένα ένζυμο νευραμινιδάσης που διασπά κατάλοιπα σιαλικού οξέος στην επιφάνεια του ανθρώπινου κυττάρου, «καταστρέφοντας» έτσι τους υποδοχείς για τον ιό.
Αφού μόλυναν τα νεογέννητα τρωκτικά με στελέχη του ιού της γρίπης Α, διαπίστωσαν ότι η θεραπεία με το ένζυμο της νευραμινιδάσης μείωσε δραματικά τα ποσοστά μετάδοσης ανάμεσα στα ποντίκια, από 51% έως 100%, σε έξι στελέχη ιού της γρίπης που εξετάστηκαν.
«Εάν περαιτέρω πειράματα σε ανθρώπους στεφθούν με επιτυχία, τα ένζυμα της νευραμινιδάσης που απομακρύνουν τα σιαλικά οξέα ενδεχομένως να αποτρέψουν την εξάπλωση της γρίπης», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια και ειδικός λοιμωδών νοσημάτων Mila Ortigoza, MD. PhD.
Η ίδια επεσήμανε ότι, σε αντίθεση με τα διαθέσιμα εμβόλια και φάρμακα (π.χ. ζαναμιβίρη) που στοχεύουν στον ιό και την αναστολή της δράσης του, η μελέτη της ομάδας της «είναι η πρώτη που καταδεικνύει ότι η θεραπεία του ξενιστή -είτε πρόκειται για μολυσμένα ποντίκια είτε για δυνητικά μολυσμένους ανθρώπους- προς εμπόδιση της μετάδοσης του ιού σε άλλον οργανισμό-ξενιστή, θα μπορούσε να αποτελέσει μια εναλλακτική αποτελεσματική στρατηγική για την καταπολέμηση διαδεδομένων μολυσματικών ασθενειών».
Η Δρ Ortigoza επεσήμανε ότι απαιτείται εκτεταμένη κλινική έρευνα προτού οι νευραμινιδάσες θεωρηθούν κατάλληλες για ανθρώπινη χρήση. Σύμφωνα με την ίδια, η ερευνητική της ομάδα σχεδιάζει ήδη περισσότερα πειράματα για να διερευνήσει τους λόγους που τα βρέφη είναι πιο ευάλωτα σε λοιμώξεις από ιούς του αναπνευστικού και αν ο αποκλεισμός των σιαλικών οξέων στα παιδιά μπορεί επίσης να αποτρέψει την εξάπλωση της γρίπης.
