Όσο λιγοστεύουν οι καλλιεργούμενες εκτάσεις, μειώνονται οι παραγωγές και ακολουθούν διαρκώς τον ανήφορο οι τιμές των φρούτων και των λαχανικών στη χώρα μας, με μία μέση χονδρική τιμή στα φρούτα και τα λαχανικά να φτάνει από 85% στα φρούτα έως και το 114,3% στα λαχανικά, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας.
Στο μεταξύ, σε ολόκληρη τη χώρα οι αγρότες συνεχίζουν να εγκαταλείπουν τις υπαίθριες καλλιέργειες λόγω του δυσβάσταχτου κόστους παραγωγής. Η ίδια εικόνα εμφανίζεται και στην Κρήτη, με τη διαφορά όμως ότι οι θερμοκηπιακές καλλιέργειες εξακολουθούν να αποτελούν την εναλλακτική λύση για τους αγρότες, που δηλώνουν πάντως ότι απειλούνται από την κλιματική αλλαγή και τις νέες ασθένειες, γεγονός που τους αναγκάζει να δίνουν καθημερινή μάχη για να τις κρατήσουν “ζωντανές”!
Έχουν χτυπήσει “κόκκινο” και μάλιστα ενόψει Χριστουγέννων οι χονδρικές τιμές φρούτων και λαχανικών σε πανελλαδικό επίπεδο, ενώ, όπως τονίζει στo neakriti.gr ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ν. Ηρακλείου Μπάμπης Λεκάκης, «πάντα να ξέρουμε ότι υπάρχει μια απόσταση από τη χονδρική μέχρι τη λιανική τιμή αυτών των προϊόντων, της τάξεως του 40% έως και 50%»!
Έτσι, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας, το κουνουπίδι καταγράφει αύξηση στην τιμή χονδρικής κατά 114,3%, εκτοξεύτηκε δηλαδή στο 1,5 ευρώ από τα 70 λεπτά που ήταν πέρυσι. Τα κολοκύθια διπλασίασαν την τιμή χονδρικής και πωλούνται στα 2 ευρώ από 1 ευρώ που ήταν πέρυσι.
Το μπρόκολο κατέγραψε άνοδο στη χονδρική κατά 91,7% και πωλείται στα 2,3 ευρώ από 1,2 ευρώ πέρυσι. Ακολουθούν τα ντοματίνια με αύξηση 66,7% και τιμή πώλησης πλέον στα 2,5 ευρώ. Ανατιμήσεις καταγράφονται, επίσης, στα φρέσκα κρεμμυδάκια, που πλέον πωλούνται στη χονδρική προς 1,30 ευρώ από 90 λεπτά πέρυσι, αλλά και στα φασολάκια με τιμή στα 2,80, ακριβότερα κατά 80 λεπτά. Κρεμμύδια, καρότα, λάχανο και μαρούλι πωλούνται στη χονδρική προς 0,85 ευρώ, 0,75 ευρώ και προς 0,40, αντίστοιχα. Αυξήσεις 20% με 30% μέσα σε έναν χρόνο έγιναν επίσης σε φλάσκες μελιτζάνες (1,30 €/κιλό), σκόρδα (0,38€/τεμάχιο), χοντρές πιπεριές, σπανάκι (1 ευρώ/κιλό) και ντομάτες (1,20€/κιλό).
Αυξήσεις έως 85% στα φρούτα
Τα μήλα παίρνουν την πρωτιά στις ανατιμήσεις, εξαιτίας και της κακοκαιρίας “Daniel”. Οι ποικιλίες μήλων καταγράφουν αυξήσεις από 50% έως 84,6%, και τα ακτινίδια κατά 40%, με το ποσοστό να είναι το ίδιο και για αχλάδια, πορτοκάλια και ρόδια. Μικρότερες είναι οι αυξήσεις στην τιμή χονδρικής για κάστανα και μανταρίνια, με τις τιμές στα 4 ευρώ και στα 80 λεπτά το κιλό αντίστοιχα. Οι ανατιμήσεις στα φρούτα και τα λαχανικά τροφοδοτούν τον πληθωρισμό και επιβαρύνουν σημαντικά τα νοικοκυριά.
«Έχει ξεφύγει η κατάσταση»
«Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι, δυστυχώς, οι Έλληνες καταναλωτές θα περιορίσουν τα έξοδά τους σε αγορές και θα περιορίσουν και τα έξοδά τους στο χριστουγεννιάτικο τραπέζι, με συνέπεια ακόμα και να μη γίνονται μαζώξεις στα σπίτια, όπως γινόταν τα παλαιότερα χρόνια, για να αποφύγουν τα πολλά έξοδα. Αυτό δημιουργεί και άλλα προβλήματα, δηλαδή κοινωνικά», είπε στη “Νέα Κρήτη” ο πρόεδρος της ΟΕΒΕΝΗ.
Όσο για τις “τρελές” αυξήσεις στις χονδρικές τιμές των οπωροκηπευτικών και των φρούτων, ο κ. Λεκάκης ανέφερε ότι «αντίστοιχα, στις μέσες λιανικές τιμές οι αυξήσεις σε σχέση με πέρυσι είναι από 40% έως και 50%. Οπότε από ’κει και πέρα τι να πει κανείς; Η κατάσταση έχει ξεφύγει»…
Μάλιστα, όπως είπε, «όταν έχουμε ένα προϊόν του οποίου η χονδρική τιμή έχει από πέρυσι αυξηθεί σε ποσοστό 100%, αυτό σημαίνει ότι στη λιανική η αύξηση έχει φτάσει γύρω στο 140% με 150%».
Την ίδια ώρα, όπως συμπλήρωσε ο Μπάμπης Λεκάκης, «αυτές οι ανατιμήσεις έχουν σχέση με το κόστος παραγωγής. Για παράδειγμα το κόστος των λιπασμάτων έχει αυξηθεί υπέρμετρα τα προηγούμενα χρόνια. Μετά την πανδημία είδαμε μία αύξηση στα λιπάσματα της τάξεως του 60% και 70% και σε πολλές περιπτώσεις είδαμε και τον διπλασιασμό και τριπλασιασμό των τιμών. Επομένως, αναμενόμενο ήταν ότι οι παραγωγοί θα μείωναν την παραγωγή τους για να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στα έξοδα. Μειωμένη παραγωγή σημαίνει αυτόματα και αύξηση των τιμών. Και αυτό το καθεστώς δεν μπορεί να επανέλθει, γιατί και τα λιπάσματα και τα φυτοφάρμακα δεν έχουν έρθει στα κανονικά επίπεδα. Συνεχίζουν να είναι υψηλές οι τιμές τους».
Μειώνουν τις υπαίθριες, “ποντάρουν” στα θερμοκήπια
Περιορισμένες δείχνουν να είναι οι εκτάσεις υπαίθριων κηπευτικών κατά την τρέχουσα καλλιεργητική περίοδο. Λόγω της αδυναμίας προστασίας τους από τις καιρικές συνθήκες, της έλλειψης εργατικού δυναμικού και του υψηλού κόστους παραγωγής, πολλοί αγρότες μείωσαν τις καλλιεργούμενες εκτάσεις σε ολόκληρη τη χώρα.
Με αυτήν τους την επιλογή προσπαθούν να μετριάσουν το ρίσκο, αναμένοντας βελτίωση των συνθηκών για το επόμενο διάστημα. Παράλληλα, στον τομέα της φυτοπροστασίας, λόγω των καιρικών συνθηκών, παρουσιάστηκαν σημαντικά προβλήματα στα φυλλώδη λαχανικά και, κυρίως, στο σπανάκι, προκαλώντας μεγάλες απώλειες. Τι ισχύει όμως στην Κρήτη; Ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Τυμπακίου Μανόλης Μηλολιδάκης δηλώνει στη “Νέα Κρήτη”: «Εμείς στη Μεσαρά σήμερα έχουμε κρατήσει λίγες εκτάσεις. Μάλιστα εδώ στο Τυμπάκι, οι αγρότες τις υπαίθριες καλλιέργειες τις είχαμε εγκαταλείψει πολύ πριν. Κι αυτό έχει να κάνει και με τις ασθένειες και τις ζημιές στις υπαίθριες καλλιέργειες, που είναι μεγαλύτερες σε σχέση με τα θερμοκήπια, αλλά και με τις χαμηλότερες τιμές των προϊόντων».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Αγροτικού Συνεταιρισμού Κουντούρας των Χανίων, Γιώργος Χαλκιάς, τονίζει ότι και η θερμοκηπιακή καλλιέργεια πλέον, όχι μόνο λόγω κόστους παραγωγής αλλά και λίγο ασθενειών, δε βρίσκεται και στην καλύτερη φάση της.
«Έχουμε τα τελευταία χρόνια μεγάλο πρόβλημα με την “τούτα”, με τη μελανή κηλίδωση, αλλά έχουμε και την επιστροφή του αλευρώδους. Και έχουμε και τον περονόσπορο. Τα πράγματα είναι πιο δύσκολα στις ντομάτες. Γενικότερα δίνουμε μάχες κατά της κλιματικής αλλαγής για να κρατήσουμε “ζωντανές” τις καλλιέργειές μας», λέει ο Γιώργος Χαλκιάς. Καταλήγοντας, ο συνεταιριστής κάνει την εκτίμηση ότι στα επόμενα χρόνια θα φανούν μειώσεις στην παραγωγή της ντομάτας και των ντοματινιών, που είναι και περισσότερο ευάλωτες ως καλλιέργειες σε εντομολογικές ασθένειες, βακτήρια και ιούς.
Πήραν “φωτιά” οι χονδρικές τιμές λαχανικών και φρούτων
| Προϊόν | Τιμή χρονικής 2023 (€/κιλό) | Αύξηση % |
| Κουνουπίδι | 1,5 | 114,30% |
| Κολοκύθια | 2 | 200% |
| Μπρόκολο | 2,3 | 91,70% |
| Ντοματίνια | 2,5 | 66,7% |
| Φλάσκες μελιτζάνες | 1,3 | 30% |
| Σκόρδα | 0,38 (τεμάχιο) | 20% |
| Σπανάκι | 1 | 30% |
| Ντομάτες | 1,2 | 30% |
| Πηγή: Οργανισμός Κεντρικών Αγορών και Αλιείας | ||
neakriti.gr
